La gaya scienza czyli nauka radująca duszę

R.J. Hollingdale zauważa, że w "La gaya scienza" Nietzsche rozwija eksperymenty z poprzednich prac, ale jednocześnie wprowadza w zarodku swoje najbardziej dojrzałe koncepcje, takie jak idea woli mocy, śmierci Boga, nadczłowieka oraz wiecznego powrotu. Istotnym założeniem tych badań jest zniknięcie świata metafizycznego. Obecne wydanie to nowy przekład na język polski, umożliwiający odkrycie myśli Nietzschego w świeżym świetle, wolnym od młodopolskich emocji wcześniejszych tłumaczeń. Jerzy Korpanty, tłumacz tej edycji, przywraca oryginalny tytuł, specyficzną interpunkcję Nietzschego oraz wprowadza przypisy, które ułatwiają zrozumienie tekstu. Czasem pozostawia niemieckie słowa w nawiasach, co umożliwia śledzenie słownych gier Nietzschego.

Jak zaznacza Rüdiger Safranski, dzieło to ukończone wiosną 1882 roku, miało przedstawiać wizję życia i wiedzy pod nowym światłem ujrzanym przez Nietzschego latem 1881 roku w Sils Maria. Książka powstała w okresie, gdy Nietzsche, wolny od cierpień fizycznych, z entuzjazmem szkicował jej plan podczas spacerów w słonecznych okolicach Genui. Ta krajobrazowa sceneria morza i wzgórz niesie w sobie ducha ożywienia, obecnego w każdej części tego dzieła.

Nietzsche opisuje się niejednoznacznie, przyznając się do bycia zarówno ostrym, jak i łagodnym, nieokiełznanym, a zarazem wyrafinowanym. Chce być wszystkim jednocześnie: gołębią, wężem i świnią, ujawniając w ten sposób istotę swojego burzliwego wnętrza i uniwersalności natury.