Konteksty stylistyki. Od orędzia do mowy noblowskiej

Monografia autorstwa profesor Elżbiety Sękowskiej zagłębia się w różnorodne style współczesnej polszczyzny z perspektywy stylistycznej. Publikacja jest bogatym źródłem podejść teoretycznych i metodologicznych dotyczących stylistyki, lecz jednocześnie wskazuje na wyzwania związane z wdrożeniem tej wiedzy w praktyce edukacyjnej na poziomie szkolnym i akademickim. Dyskusje dotyczące statusu stylistyki i kategorii stylu ujawniają jej znaczenie w badaniach interdyscyplinarnych, zwłaszcza przy uwzględnieniu aspektu językowego, takich jak tekstologia, genologia, pragmalingwistyka, a także badania nad komunikacją i dyskursem.

W książce zaprezentowano praktyczne metody badawcze, umożliwiające analizę różnych typów tekstów za pomocą narzędzi stylistycznych. Profesor Sękowska zastosowała je do analizy wielu gatunków wypowiedzi, w tym przemówień noblowskich, orędzi prezydenckich, recenzji literackich i filmowych, eseistyki związanej z sztuką oraz opisów języka pisarzy. Przemówienia, jak orędzia czy mowy noblowskie, to gatunki dziedziczone ze starożytności, gdzie środki retoryczne pełnią funkcje informacyjne i perswazyjne. Ich szczególny charakter wynika z kontekstu sytuacyjnego i osobowości mówcy, co odzwierciedla się w indywidualizacji języka.

Recenzje z kolei, związane z ewolucją prasy, podzielono na literackie, teatralne i naukowe. Te pierwsze rozpatrywane są w kontekście publicystycznym, natomiast te ostatnie wynikają z rozwoju konkretnych dyscyplin naukowych i ich specjalistycznych wydawnictw. Eseje malarskie wymagają od autorów nie tylko znajomości specyfiki obrazów, ale także umiejętności posługiwania się wyszukanym językiem, obejmującym leksykę, słowotwórstwo i środki poetyckie. Również opisy języka wybitnych pisarzy, takich jak Stefan Żeromski, oraz kresowe pamiętniki analizowane są pod kątem użycia języków obcych i ich społecznych uwarunkowań.

Publikacja ta będzie nieocenioną pomocą dla studentów lingwistyki stosowanej, kultury języka polskiego oraz dziennikarstwa. Z pewnością skorzystają z niej nauczyciele języka polskiego oraz specjaliści zajmujący się pisaniem i redagowaniem tekstów. Przeznaczona nie tylko dla wąskiego grona stylistyków i filologów, książka skierowana jest do każdego, kto interesuje się społecznymi aspektami komunikacji.