Ćwiartowanie

Książka Emila Ciorana, składająca się z krótkich esejów i aforyzmów, została wydana w 1979 roku i prezentuje pesymistyczno-nihilistyczne spojrzenie filozofa na kwestie dotyczące ludzkości, historii oraz jego samego. W wieku 68 lat Cioran dokonuje refleksji nad własnym życiem, formułując istotne obserwacje na temat człowieka. Ta introspekcja nie przypomina konwencjonalnej refleksji teoretycznej, ponieważ Cioran, będąc wyjątkową postacią wśród francuskich egzystencjalistów powojennych, zawsze rozpoczynał od siebie samego, co czyni jego twórczość wyjątkowo porywającą. Autor stwierdza, że nie sposób oddzielić jego zajęć i wypowiedzi od przeżytych doświadczeń, podkreślając autentyczność swojej pracy: „Niczego, czym się zajmowałem, nie sposób oddzielić od tego, co przeżyłem. Nic nie zmyśliłem, byłem tylko sekretarzem swych doznań”. Cioran, kontrastując z modnymi tendencjami modernizmu, twierdzi, że książki nie powinny być czytane bez refleksji nad ich autorem. Pisanie dla Ciorana jest formą autoterapii, mizantropia przejawem zdrowego rozsądku, pesymizm zaś sposobem na kontemplację życia, a nihilizm odpowiedzią na to, co przekracza słowa. Ta głęboka „otchłań” ludzkiej natury jest kluczowym motywem książki, która bada związki między historią, ludzkimi relacjami z nią, brakiem wiary oraz pragnieniem jej odzyskania. Tytuł „Ćwiartowanie”, oznaczający także dręczenie czy rozdzieranie, odnosi się do wewnętrznego konfliktu między pragnieniem sensu i wiary a absurdalnością religii i zwątpieniem. Cioran zdaje się balansować nad przepaścią ludzkiego istnienia.