Magdalena Grodzka-Gużkowska - sylwetka autora

Magdalena (Magda) Grodzka-Gużkowska, córka Zygmunta Rusinka, który pełnił funkcję posła na sejm II Rzeczypospolitej i później stał się ministrem w Rządzie Londyńskim, miała zaledwie czternaście lat, kiedy wybuchła II wojna światowa. Już w styczniu 1940 roku zaangażowała się w działalność konspiracyjną, wstępując do Dywizji Podhalańskiej podlegającej Służbie Zwycięstwu Polski. W swojej działalności konspiracyjnej pełniła rolę łączniczki, dystrybuując podziemną prasę, pomagając uciekinierom w przekraczaniu granicy, prowadząc nasłuch radiowy i tłumacząc wiadomości BBC.

Po serii masowych aresztowań w regionie Podhala ukryła się w Warszawie. Tam zdawała maturę w konspiracyjnych warunkach w maju 1942 roku i rozpoczęła studia medyczne w tajnym uniwersytecie. Dołączyła do grupy dywersyjnej jako agentka do zadań specjalnych, biorąc udział w realizacji wyroków wydanych przez polskie sądy podziemne na zdrajców i kolaborantów - w ramach akcji prowadzonej przez Referat 993/W Wydziału Bezpieczeństwa i Kontrwywiadu Komendy Głównej ZWZ - AK.

Działając w organizacji „Żegota”, Magda pomagała Żydom ukrywającym się podczas wojny, organizując dla nich schronienie, przewożąc dzieci w bezpieczne miejsca, a także zapewniając pomoc medyczną, leki, żywność i ubrania. Kiedy została zatrzymana w ulicznej łapance, udało jej się uciec z transportu do obozu w Majdanku. Podczas powstania warszawskiego była łączniczką w komendzie AK i później walczyła w Batalionie „Kiliński”.

Po wojnie, po przejściu przez sześć obozów jenieckich i uwolnieniu przez amerykańskie wojska, została tłumaczką generała Pattona we Włoszech. Po zakończeniu konfliktu emigrowała do Anglii, a następnie przeniosła się do Kanady. W 1974 roku powróciła na stałe do Polski, gdzie zaczęła pracować z dziećmi autystycznymi w Ośrodku Terapeutycznym dla Dzieci Upośledzonych, działającym przy Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Kontynuowała swoją działalność, prowadząc poradnię dla dzieci autystycznych oraz ich rodzin w Instytucie Psychiatrii i Neurologii.

Jej praca spotkała się z dużym uznaniem. W 1985 roku została jedyną specjalistką spoza Wielkiej Brytanii, zaproszoną na sympozjum w Londynie poświęcone autyzmowi. Swoje doświadczenia opisała w książkach „Dziecko autystyczne. Dziennik terapeuty” i „Płacz bez łez”, a także w autobiografii „Szczęściara”. We wrześniu 2007 roku została odznaczona tytułem „Zasłużony dla Warszawy”.