Ingmar Bergman - sylwetka autora

Wybitny szwedzki twórca sztuk teatralnych i filmowych, scenarzysta oraz autor, studiował literaturę i historię w Sztokholmie, choć jego prawdziwą pasją był teatr. Już jako student brał udział w przedstawieniach, pisząc i grając w sztukach. Po uzyskaniu dyplomu rozpoczął pracę w jednym ze sztokholmskich teatrów jako praktykant, a później asystent reżysera. Jego debiut jako reżyser teatralny miał miejsce w 1944 roku w miejskim teatrze w Helsingborgu na południu Szwecji, gdzie wystawił "Makbeta" Szekspira. Od 1946 roku pełnił rolę głównego reżysera Staadsteatern w Goeteborgu, gdzie pracował nad sztukami takimi jak "Kaligula" Camusa i "Tramwaj zwany pożądaniem" Williamsa. Później kierował Staadsteatern w Malmoe (1954-1963), a następnie teatrem dramatycznym w Sztokholmie (1963-1966), reżyserując m.in. "Heddę Gabler" Ibsena czy "Szkołę żon" Moliera.

Podczas pracy w teatrze poznał wielu aktorów, z którymi współpracował później w swoich filmach, takich jak Gunnel Lindblom, Max von Sydow, Ingrid Thulin i Bibi Andersson. Jego filmowa kariera rozpoczęła się w 1945 roku debiutanckim filmem "Kryzys". W 1955 roku na festiwalu w Cannes zdobył międzynarodowe uznanie dzięki "Uśmiechowi nocy", za który otrzymał nagrodę specjalną. Swoją pozycję ugruntował w 1957 roku, zdobywając nagrodę jury za "Siódmą pieczęć" na tym samym festiwalu.

Lata 70. przyniosły reżyserowi oskarżenia o oszustwa podatkowe, co zmusiło go do opuszczenia Szwecji. Przez kilka lat mieszkał w Niemczech, zanim na początku lat 80-tych zarzuty zostały wycofane, co pozwoliło mu na powrót do ojczyzny. W 1982 roku powrócił triumfalnie do Szwecji, tworząc epicki film "Fanny i Aleksander", który zdobył cztery Oscary.

Wielu z jego filmów, jak "Tam, gdzie rosną poziomki", "Źródło", "Milczenie", "Szepty i krzyki" czy "Jesienna sonata", zdobyło serca widzów na całym świecie. Bergman był nie tylko płodnym filmowcem, ale jego dzieła często podejmowały ciężkie tematy, takie jak egzystencjalna samotność, milczenie Boga, zagadki śmierci, emocjonalne piekło relacji oraz poszukiwanie sensu i znaczenia życia.

W 2003 roku stworzył swój ostatni film, "Sarabandę", transmitowaną w szwedzkiej telewizji. Rok później ogłosił przejście na emeryturę, przyznając, że najbardziej będzie tęsknił za pracą z aktorami. Jego życie osobiste było równie burzliwe – pięciokrotnie żonaty, był ojcem dziewięciorga dzieci. Ostatnia żona, aktorka Ingrid Bergman, zmarła w 1995 roku.

Bergman otrzymał wiele nagród na międzynarodowych festiwalach filmowych, w tym Złotego Niedźwiedzia za "Tam, gdzie rosną poziomki", specjalną nagrodę na MFF w Wenecji za "Twarz", Złoty Glob za "Jesienną sonatę" oraz Złoty Glob i Cezara za "Fanny i Aleksandra". W 1971 roku otrzymał Złote Lwy za całokształt twórczości w Wenecji, a w 1988 roku nagrodę Felixa za życiowy dorobek.