W cieniu rozkwitających dziewcząt. W poszukiwaniu utraconego czasu

Arcydzieło to pojęcie trudne do jednoznacznego zdefiniowania. Jest nim to, co uzyska powszechny podziw i uznanie, choć bywa, że dopiero po upływie czasu. Takie dzieło musi przetrwać próbę czasu, a niekiedy może zostać chwilowo zapomniane. Co więcej, powinno zawierać w sobie niewytłumaczalną cechę, która spełnia te wszystkie warunki. Często arcydzieło nie zostaje ukończone ani dopracowane przez autora – przykłady to dzieła Kafki, Musila czy przerwana w połowie historia Tristrama Shandy'ego. Charakteryzuje się też tym, że wykracza poza gatunkową klasyfikację i z czasem zyskuje nowe znaczenia.

„W poszukiwaniu utraconego czasu” jest dla nas niezwykłą powieścią historyczną i jednym z najpełniejszych literackich obrazów swojej epoki, ukazującym skomplikowaną naturę końca XIX wieku. O prawdziwej wielkości dzieła świadczy moment, kiedy odkrywamy, że zamiast czytać, jesteśmy przez nie czytani – a losy bohaterów, jak te ze „Swifta’”, opowiadają o nas samych. Takie historie stają się nieodłączną częścią naszej pamięci. Jestem głęboko przekonany, że „W poszukiwaniu utraconego czasu” zdecydowanie wypełnia te kryteria.

Wawrzyniec Brzozowski