Ulica generałów. Wspomnienia

"Ulica generałów" to książka wspomnieniowa Anatolija Gładilina, rosyjskiego dziennikarza, pisarza i publicysty, który należał do tzw. pokolenia lat 60., znanego również jako "pokolenie XX Zjazdu" lub "czwarte pokolenie". To pokolenie wkraczało na scenę literacką w czasie tzw. odwilży, na przełomie lat 50. i 60., kiedy po śmierci Stalina nastąpiło uwolnienie większości więźniów politycznych. Był to czas oceny epoki pełnej zbrodni i represji, a pokolenie lat 60. marzyło o stworzeniu "socjalizmu z ludzką twarzą" oraz oczekiwało od literatury prawdy i szczerości. Do czołowych przedstawicieli tej grupy, zwanego w Rosji szestidiesiatniki, należeli pisarze tacy jak Wasilij Aksionow, Boris Bałtier, Gieorgij Władimow, Władimir Wojnowicz, Anatolij Kuzniecow, Jurij Kazakow, Andriej Siniawski (znany pod pseudonimem Abram Terc), poeci Andriej Wozniesienski, Jewgienij Jewtuszenko, Biełła Achmadulina, Natalia Gorbaniewska, a także bardowie Bułat Okudżawa, Aleksandr Galicz, Nowiełła Matwiejewa oraz krytycy literaccy Igor Winogradow, Lew Anninski i Stanisław Rassadin, który wprowadził termin szestidiesiatniki do rosyjskiej krytyki literackiej XX wieku.

Niestety, okres politycznej "odwilży" i rozkwitu kultury trwał krótko. Pod rządami Leonida Breżniewa rozpoczął się w ZSRR długi, ponad dwudziestoletni okres stagnacji, a członkowie szestidiesiatników coraz częściej spotykali się z restrykcjami i represjami. W efekcie, począwszy od lat 70., wielu z nich zaangażowało się w ruch dysydencki i emigrowało na Zachód, stając się częścią tzw. trzeciej fali emigracji – to o nich pisze Gładilin w "Ulicy generałów".

Książka ta to subiektywna, kontrowersyjna próba spojrzenia na historię literatury rosyjskiej lat 60. i 70., która wywołała wiele emocji i gorące debaty w Rosji. Gładilin przedstawia swoje spojrzenie na relacje artystów z władzą, różnorodne postawy i wybory, które determinowały ich działalność. Szczególną uwagę zwraca na ludzi, którzy wytrwali w obronie autentycznych wartości artystycznych, nie ulegając presji politycznej czy koniunkturalnej. Anatolij Gładilin od ponad trzydziestu lat mieszka w Paryżu i przez dekadę prowadził dział kultury rosyjskiej w radiu Swoboda.