Słoneczne gospodarstwo. Szkice o literaturze..

Wyboru prac znanego literaturoznawcy Jana Tomkowskiego pod tytułem "Słoneczne gospodarstwo. Szkice o literaturze polskiej" to konfrontacja z dorobkiem literatury polskiej, gromadząca eseje, szkice i krótsze artykuły stworzone na przestrzeni ostatnich czterdziestu lat. Książka koncentruje się wyłącznie na literaturze polskiej, począwszy od dzieł powstałych w latach 70. i 80. ubiegłego wieku, które koncentrowały się na mistycyzmie europejskim oraz jego odbiciu w poezji romantycznej. Tomkowski bada wiek XIX jako pełnię, tropiąc w drugiej jego połowie zainteresowanie zagadnieniami metafizycznymi, zjawiskami paranormalnymi i teorią snów. Szczególnie fascynującym przedmiotem jego badań okazała się twórczość Bolesława Prusa, a także poezja tamtej epoki, często krytykowana przez pozytywistycznych literaturoznawców. Prace te dążyły do przywrócenia wartości niektórym niesłusznie marginalizowanym zjawiskom artystycznym. W tym kontekście opracowania tematów związanych z Miriamem, Żeromskim, Micińskim, a zwłaszcza z Wyspiańskim, stały się istotnym dopełnieniem analiz literatury XIX wieku.

Tomkowski, analizując literaturę XIX wieku jako szczyt dominacji książki w życiu społecznym, systematycznie publikował refleksje na temat poezji i prozy XX wieku. Nie skupiał się jedynie na dorobku poszczególnych twórców czy nurtów, lecz starał się zrozumieć je jako elementy większej całości. Przyglądając się twórcom takim jak Gombrowicz czy Schulz z okresu międzywojennego, Tomkowski nie pomijał również autorów kontynuujących tradycję, jak Dąbrowska. Analizował również współczesną poezję, szczególnie lirykę Herberta, Grochowiaka i Rymkiewicza. W jego rozważaniach znaczące miejsce zajmuje również polski esej, poczynając od Norwida.

Oprócz koncentracji na literaturze XIX i XX wieku, Tomkowski czasami zwracał się ku bardziej nietypowym tematom, badając twórczość Reja i Kochanowskiego oraz przywołując pełen barw obraz staropolskiej kuchni opisanej w literaturze. Drugi tom pracy otwierają analizy dotyczące dzieł Wyspiańskiego, a kończą rozważania o twórczości Herberta.