Polki na Montparnassie

Na przełomie XIX i XX wieku w Warszawie i Krakowie kobiety natrafiały na liczne przeszkody na drodze do realizacji artystycznej. Zakazywano im nie tylko portretowania aktów, ale również tworzenia dzieł o tematyce historycznej. W takiej atmosferze, zdominowanej przez takich artystów jak Jan Matejko, uważano, że sztuka nie jest czymś, co naturalnie pasuje do kobiecych ról. Niemniej jednak, wiele zdeterminowanych Polek postanowiło sprzeciwić się tym konwenansom, wybierając wyjazd do Paryża – centrum artystycznego świata.

W artystycznej dzielnicy Montparnasse mieszkało i tworzyło blisko dwieście polskich malarek. Życie, które wiodły, było pełne pasji, ale i wyzwań; spotykały się z miłością, porażkami i czasami doświadczały biedy. Mimo to, ich niestrudzona praca była aktem buntu przeciwko wykluczeniu ze świata sztuki. Przykładem była Anna Bilińska-Bohdanowicz, pierwsza polska malarka ciesząca się międzynarodowym uznaniem. Alicja Halicka potajemnie tworzyła dzieła kubistyczne, mimo że jej mąż, uznany malarz, nie akceptował jej twórczości. Mela Muter, mimo bliskich relacji z Władysławem Reymontem i R.M. Rilkem, zmarła w zapomnieniu, chociaż dzisiaj jej obrazy są poszukiwane przez kolekcjonerów na całym świecie.

Dla wielu z nich Paryż był miejscem, gdzie mogły żyć według własnych zasad. Maria Dulębianka, działaczka na rzecz równouprawnienia kobiet, była życiową towarzyszką Marii Konopnickiej. Aniela Pająkówna wspierała Stanisława Przybyszewskiego, ojca jej dziecka i niesławnego kochanka, a Irena Reno, żyjąc według własnych reguł, nie wahała się angażować w związki ze swobodą obyczajową.

Sylwia Zientek w swojej książce sięga po unikalne, niepublikowane wcześniej materiały, aby przedstawić pasjonujący obraz życia tych niezwykłych kobiet. Ich historie rozgrywają się na tle dramatycznych wydarzeń historycznych: rozbiorów, trudów I wojny światowej, szalonych lat dwudziestych, niepewnych lat trzydziestych i tragedii II wojny światowej. To opowieść o odwadze i determinacji, która inspirowała i zmieniała świat sztuki oraz życia codziennego.