Na gorącym uczynku

„Na gorącym uczynku” autorstwa Joanny Jurgały-Jureczki, renomowanej badaczki i autorki bestsellerów o rodzie Kossaków, prezentuje intrygującą kolekcję felietonów, które odsłaniają nowe oblicza polskich ikon kultury. Jurgała ożywia postaci znane z podręczników, przedstawiając je w niecodziennych, często kłopotliwych sytuacjach, co nadaje im nowy wymiar i budzi w czytelniku sympatię oraz wzruszenie.

Adam Mickiewicz jawi się tutaj jako romantyczny poeta, który pomimo swego pragnienia nie bierze udziału w Powstaniu, a Henryk Sienkiewicz mało nie zostaje potępiony przez cenzurę za swój tradycjonalizm, lecz jego twórczość ratuje sam Stalin. Julian Przyboś, w roli zarozumiałego karierowicza, zakochuje się w swojej uczennicy; dziś takie zachowanie mogłoby zakończyć się procesem. Z kolei Iłłakowiczówna — wybitna poetka i sekretarka marszałka Piłsudskiego — oraz Julian Ochorowicz, słynny wynalazca, fotografujący duchy, to kolejne fascynujące osobowości, które przywołuje Jurgała-Jureczka.

Książka odkrywa również inne barwne postacie takie jak Stanisław Przybyszewski, pełen demonicznej aury, czy Maria Konopnicka, kokietująca zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Nie sposób nie wspomnieć o Szymborskiej czy królu Poniatowskim, którzy domagają się nowej interpretacji. Jurgała-Jureczka, odpowiadając na pytanie Boya-Żeleńskiego, zastanawia się, kto lepiej przywraca życie pomnikowym postaciom: ten, kto wnosi do ich życia nowe światło i odnawia więź z czytelnikami, czy ten, kto pozostawia je w zapomnieniu. Jasna odpowiedź kryje się w tekstach pełnych subtelności, opartych na odkryciach archiwalnych faktów, dotąd skrywanych przed światem.