W pościeli

„W pościeli” to zbiór opowiadań, które światło dzienne ujrzały ponad czterdzieści lat temu, a dokładniej w 1978 roku. Wiele od tego czasu się zmieniło. Nie tylko upadło ZSRR, a Polska wstąpiła do Unii Europejskiej, lecz również zmiana dotknęła styl pisania Iana McEwana. W „W pościeli” dostrzec można niektóre z obsesji autora, które rozwinęły się w późniejszych dziełach tego autora, zwłaszcza związek między miłosną namiętnością a różnymi formami przemocy, tak jak to można zaobserwować w wydanym kilka lat później „Ukojeniu”.

Jeżeli ktokolwiek z was to czyta, a dodatkowo zaczerpnął jakiejkolwiek wiedzy na temat oceny czytelników tejże książki, to dobrze zdaje sobie sprawę, że nie jest ona zbyt przychylna. Potrafię to zrozumieć, jednak ja nie mam zamiaru skupiać się na negatywach. Chcę podkreślić, co dobrego można tu znaleźć. Moim zdaniem, „W pościeli” dają poczucie wewnętrznego zakłopotania i niepokoju poprzez zagłębienie się w mroczne obszary ludzkich charakterów. Dzieje się to w dość codziennej rzeczywistości przy dość niecodziennych uwarunkowaniach. Kontynuują one wątek wczesnego McEwana, jego ulubionego okresu, raczej domowych historii, przesiąkniętych seksem, naznaczonych gotykiem, z dużą skłonnością do dzikości, perwersji i okrutnej ironii, do tego stopnia, że w swoim czasie zyskały mu przydomek Ian Macabre. Życie codzienne, które graniczy z onirycznym, ale pozostaje przyziemne. Jakiś typowy biznesmen nietypowo zakochuje się w sklepowym manekinie, typowy właściciel sklepu z pornografią ponosi nietypową karę za seksualną rozwiązłość, a typowe spotkanie rodzinne kończy się nietypowym związkiem dwóch kobiet. McEwan bierze do garnka świat, a następnie miesza w nim i dodaje co mu do głowy przyjdzie, tworząc interesujące studium na temat ludzkiej psychiki. Co z tego, że czasem wychodzi mu opowiadanie o refleksjach osojonej małpy, z którego ciężko wysnuć jakieś sensowne wnioski! Wspólną cechą wszystkich tych opowiadań jest poruszanie tematów najbardziej intymnych, tematów tabu, niewypowiedzianych pragnień, najciemniejszych stron, które McEwan eksponuje w sposób zawoalowany i elegancki, jak to potrafi tylko wielki pisarz. W tym zbiorze odczuwa się spustoszenie ludzkiej kondycji, w narracji, która jest momentami senna i deliryczna. Uważam, że to wspaniałe, kto potrafi tak nonszalancko opowiedzieć o tej szalonej części ukrytej lub uśpionej w każdym z nas. „W pościeli” to udana antologia tego, co najbardziej lubię u McEwana: ostrego humoru, okrutnej ironii ostrej jak żyletka, prozy obdarzonej przytłaczającym rytmem, składającej się z nieoczekiwanych pauz. Badając intymność języka, autor dostarcza czytelnikowi wachlarz emocji wart każdego reportażu.

„W pościeli” to zbiór opowiadań, które światło dzienne ujrzały ponad czterdzieści lat temu, a dokładniej w 1978 roku. Wiele od tego czasu się zmieniło. Nie tylko upadło ZSRR, a Polska wstąpiła do Unii Europejskiej, lecz również zmiana dotknęła styl pisania Iana McEwana. W „W pościeli” dostrzec można niektóre z obsesji autora, które rozwinęły się w późniejszych dziełach tego autora, zwłaszcza związek między miłosną namiętnością a różnymi formami przemocy, tak jak to można zaobserwować w wydanym kilka lat później „Ukojeniu”.

Jeżeli ktokolwiek z was to czyta, a dodatkowo zaczerpnął jakiejkolwiek wiedzy na temat oceny czytelników tejże książki, to dobrze zdaje sobie sprawę, że nie jest ona zbyt przychylna. Potrafię to zrozumieć, jednak ja nie mam zamiaru skupiać się na negatywach. Chcę podkreślić, co dobrego można tu znaleźć. Moim zdaniem, „W pościeli” dają poczucie wewnętrznego zakłopotania i niepokoju poprzez zagłębienie się w mroczne obszary ludzkich charakterów. Dzieje się to w dość codziennej rzeczywistości przy dość niecodziennych uwarunkowaniach. Kontynuują one wątek wczesnego McEwana, jego ulubionego okresu, raczej domowych historii, przesiąkniętych seksem, naznaczonych gotykiem, z dużą skłonnością do dzikości, perwersji i okrutnej ironii, do tego stopnia, że w swoim czasie zyskały mu przydomek Ian Macabre. Życie codzienne, które graniczy z onirycznym, ale pozostaje przyziemne. Jakiś typowy biznesmen nietypowo zakochuje się w sklepowym manekinie, typowy właściciel sklepu z pornografią ponosi nietypową karę za seksualną rozwiązłość, a typowe spotkanie rodzinne kończy się nietypowym związkiem dwóch kobiet. McEwan bierze do garnka świat, a następnie miesza w nim i dodaje co mu do głowy przyjdzie, tworząc interesujące studium na temat ludzkiej psychiki. Co z tego, że czasem wychodzi mu opowiadanie o refleksjach osojonej małpy, z którego ciężko wysnuć jakieś sensowne wnioski! Wspólną cechą wszystkich tych opowiadań jest poruszanie tematów najbardziej intymnych, tematów tabu, niewypowiedzianych pragnień, najciemniejszych stron, które McEwan eksponuje w sposób zawoalowany i elegancki, jak to potrafi tylko wielki pisarz. W tym zbiorze odczuwa się spustoszenie ludzkiej kondycji, w narracji, która jest momentami senna i deliryczna. Uważam, że to wspaniałe, kto potrafi tak nonszalancko opowiedzieć o tej szalonej części ukrytej lub uśpionej w każdym z nas. „W pościeli” to udana antologia tego, co najbardziej lubię u McEwana: ostrego humoru, okrutnej ironii ostrej jak żyletka, prozy obdarzonej przytłaczającym rytmem, składającej się z nieoczekiwanych pauz. Badając intymność języka, autor dostarcza czytelnikowi wachlarz emocji wart każdego reportażu.

Książka zawiera niektóre z najwcześniejszych opowiadań Iana McEwana. Nie są one najwyższych lotów, ale nawet w nich widać, że miał już predyspozycje do stania się poważnym pisarzem. Temat tych opowiadań jest oczywisty już od samego tytułu "W pościeli": seks w najbardziej zdeprawowanych formach. Są momenty zabawne, inne poważne, inne niepokojące, a nawet takie, które ukazują niewinność, ale wszystkie pozostawiają pewien posmak goryczy i spustoszenia. McEwan mądrze dobiera materiał: rozwiedziony ojciec zastanawiający się nad prezentem urodzinowym dla nastoletniej córki, samoświadoma małpa zakochana w zadufanej w sobie celebrytce, finansista z misternymi urojeniami. Szczególnie mocne jest ostatnie opowiadanie, "Psychopolis", o Brytyjczyku w Los Angeles.

McEwan jest cholernie dobry w pisaniu tekstów, które określiłbym jako „brudne i szorstkie”. „W pościeli” to nie jest zwykły dyskomfort, to nie jest tylko naruszanie naszej strefy komfortu, to czasami wręcz złośliwe nękanie. Narracja celowo przesuwa granice powszechnego ludzkiego gustu? Uważamy, że autor powinien to skomentować, uświadomić sobie jego wagę, ale McEwan tylko przedstawia. Gdy się nad tym zastanowić, być może sam temat nie jest najbardziej niepokojący. Chodzi o to, że pisarz potrafi przedstawić je tak, jakby nie miał na ich temat żadnego zdania.

Wyrazisty i zdystansowany ton Iana McEwana w „W pościeli” porusza się po cienkiej granicy między opowiadaniami a poezją. Niezależnie od tego, po której stronie medalu się znajdujemy, opowieści te krążą wokół perwersji i szaleństwa, wiją się ciemnymi korytarzami i prowadzą do nieoczekiwanych zwrotów akcji. Bohaterowie nie boją się opowiadać swoich własnych historii z doskonałą, oszałamiającą szczerością i proszą nas o zbadanie naszych własnych sumień, o znalezienie granicy między fetyszem a perwersją.

Warto dać szansę!

Książka zawiera niektóre z najwcześniejszych opowiadań Iana McEwana. Nie są one najwyższych lotów, ale nawet w nich widać, że miał już predyspozycje do stania się poważnym pisarzem. Temat tych opowiadań jest oczywisty już od samego tytułu "W pościeli": seks w najbardziej zdeprawowanych formach. Są momenty zabawne, inne poważne, inne niepokojące, a nawet takie, które ukazują niewinność, ale wszystkie pozostawiają pewien posmak goryczy i spustoszenia. McEwan mądrze dobiera materiał: rozwiedziony ojciec zastanawiający się nad prezentem urodzinowym dla nastoletniej córki, samoświadoma małpa zakochana w zadufanej w sobie celebrytce, finansista z misternymi urojeniami. Szczególnie mocne jest ostatnie opowiadanie, "Psychopolis", o Brytyjczyku w Los Angeles.

McEwan jest cholernie dobry w pisaniu tekstów, które określiłbym jako „brudne i szorstkie”. „W pościeli” to nie jest zwykły dyskomfort, to nie jest tylko naruszanie naszej strefy komfortu, to czasami wręcz złośliwe nękanie. Narracja celowo przesuwa granice powszechnego ludzkiego gustu? Uważamy, że autor powinien to skomentować, uświadomić sobie jego wagę, ale McEwan tylko przedstawia. Gdy się nad tym zastanowić, być może sam temat nie jest najbardziej niepokojący. Chodzi o to, że pisarz potrafi przedstawić je tak, jakby nie miał na ich temat żadnego zdania.

Wyrazisty i zdystansowany ton Iana McEwana w „W pościeli” porusza się po cienkiej granicy między opowiadaniami a poezją. Niezależnie od tego, po której stronie medalu się znajdujemy, opowieści te krążą wokół perwersji i szaleństwa, wiją się ciemnymi korytarzami i prowadzą do nieoczekiwanych zwrotów akcji. Bohaterowie nie boją się opowiadać swoich własnych historii z doskonałą, oszałamiającą szczerością i proszą nas o zbadanie naszych własnych sumień, o znalezienie granicy między fetyszem a perwersją.

Warto dać szansę!