Emigranci

"Emigranci" Sławomira Mrożka, wydani w 1974 roku, to jeden z najważniejszych polskich dramatów powojennych, porównywany do jego wcześniejszego utworu "Tango". Dzieło to skupia się na historii dwóch cudzoziemców, którzy mieszkają razem w suterenie nieokreślonego miasta Europy Zachodniej. AA to wycofany intelektualista, który zdecydował się na opuszczenie ojczyzny z powodów politycznych, podczas gdy XX, określany jako "chłoporobotnik", wyjechał za granicę w poszukiwaniu lepszych zarobków. Ich życie w emigracji pełne jest napięć i zależności: AA z wyższością traktuje swojego towarzysza z niższej klasy społecznej, próbując studiować jego mentalność, natomiast XX korzysta z zasobów materialnych AA, zmagając się z codziennym trudem wypracowywania lepszego życia.

Relacja między AA a XX to nie tylko osobista konfrontacja, lecz także rozważania na temat szerszych społecznych podziałów w powojennej Polsce, zwracając uwagę na różnice i konflikty między inteligencją a klasą robotniczą. Finał dramatu przynosi możliwość pojednania i syntezę wartości obu tych grup, sugerując nadzieję na pokonanie istniejących barier społecznych. Mrożek w umiejętny sposób ukazuje złożoność osobistych i społecznych zmagań swoich bohaterów, czyniąc "Emigrantów" dziełem wyjątkowo aktualnym i ważnym w swojej wymowie.