Koszmary

“Koszmary” to zbiór opowiadań, które H.P. Lovecraft napisał wraz z Hazel Heald. Choć amerykańskie pisarza grozy znamy głównie z jego osobistych dokonań literackich, to nie możemy zapominać, że zajmował on się również poprawianiem prac literackich oraz ghostwritingiem. Efekty jednej z jego współpracy możemy zobaczyć w tym tomie.

Na zbiór składa się pięć dość niedługich opowiadań (całość ma 144 strony), które utrzymane są w charakterystycznym dla Lovecrafta klimacie “weird fiction”. Te opowiadania to: “Człowiek z kamienia”, “Koszmar w muzeum”, “Skrzydlata śmierć”, “Z bezmiaru eonów” oraz "Koszmar na cmentarzu". Opowiem teraz o trzech z nich, które najbardziej mi się podobały.

“Skrzydlata śmierć” skupia się na Thomasie Slavenwhite, który postanowił zabić Henry'ego Moore'a i dokumentował każdy jego ruch w swoim dzienniku. Slavenwhite był znanym lekarzem, a Moore znanym entomologiem, ale w jakiś sposób Moore zrujnował karierę Slavenwhite'a, więc ten postanowił się na nim zemścić w każdy możliwy sposób.  Doktor dowiedział się o istnieniu muchy diabelskiej, której ukąszenie jest w stanie zabić człowieka, a żeby entomolog jej nie rozpoznał, krzyżuje ją z muchą tsetse i spryskuje niebieskim barwnikiem. Wstępne eksperymenty dały pozytywne rezultaty, w końcu wysłał sto osobników na swojego wroga. Gdy w końcu pozbył się swojego przeciwnika, mógł odetchnąć z ulgą... Do czasu, aż jeden z owadów nie powraca do niego, żeby przynieść zemstę…

“Z bezmiaru eonów” opowiada historię o tym, jak mało znane muzeum archeologiczne otrzymuje niezwykły eksponat - mumię znalezioną na wyspie, która na krótko podniosła się z dna oceanu, a następnie ponownie zapadła się w dół. Razem z mumią był też cylinder, a w nim - zwój. Tajemnicy papierowego przekazu i samych mumii nie udało się wówczas rozwiązać i zostały one nieco zapomniane. Teraz jednak, dzięki dziennikarzom, historia znów zyskuje rozgłos. Do muzeum przybywają liczni goście, a naukowcy z całego świata szukają odpowiedzi na stare pytania. W tym samym czasie mumią interesują się członkowie różnych kultów opartych na podobnej historii. Podobno 175 tysięcy lat temu na kontynencie Mu istniał kult potwornego boga Gatanotoa, ale najwyższy kapłan kultu bogini Shub-Niggurat rzucił wyzwanie potworowi, postanawiając, że jako pierwszy zobaczy go na własne oczy. Nigdy nikt więcej go nie zobaczył. I teraz, gdy o mumii mówi się w kręgach mistycznych, wielu wierzy, że to jest właśnie kapłan i że można go jeszcze ożywić. Kilka prób dotarcia do niego kończy się aresztowaniem, ale w końcu w nocy udaje się to dwóm biedakom, a rano pracownicy muzeum stają się świadkami przerażającego widoku.

“Człowiek z kamienia” - Ben i Jack przyglądają się rzeźbom znalezione w górach Adirondack. Wydaje się, że dokładnie oddają wszystkie szczegóły dotyczące anatomii człowieka i psa. Może to przypadek, ale w te góry pojechał rzeźbiarz Arthur Wheeler i od jakiegoś czasu nie ma o nim żadnych wieści. Dwaj przyjaciele postanawiają więc wyruszyć na jego poszukiwanie. Po wypytaniu miejscowych o Wheelera i poznaniu kilku nowych szczegółów, udają się najpierw do jaskini z rzeźbami. Rzeczywiście, pies i człowiek, których tam znajdują, nie wydają się być wytworami ludzkich rąk, a raczej prawdziwymi, choć skamieniałymi stworzeniami. Najgorsze jest to, że kamienny człowiek okazuje się być samym rzeźbiarzem Arthurem Wheelerem. Po zbadaniu rzeźb, Ben i Jack udają się do chaty Daniela Morrisa, w której mieszkał Wheeler. W środku znajdują jeszcze dwa posągi - prawdopodobnie samego “Mad Dana”, jak Morris był nazywany, i jego żony. Co zatem mogło się stać?

Lovecraft jak zawsze nie zawodzi i nawet jeśli jest to zbiór opowiadań współtworzony, to nadal czuć ten jego wyjątkowy klimat. Każda z historii zamieszczonych w “Koszmarach” jest idealną egzemplifikacją jego stylu, więc nie muszę chyba dodawać, że jeśli lubicie tego autora, to ten zbiór powinien być dla was pozycją obowiązkową. Jeśli zaś nie znacie albo nie przepadacie za Lovecraftem, to polecam jednak inne jego dzieła.

Dla fanów Lovecrafta nie jest tajemnicą, że w trakcie swojej literackiej kariery napisał kilka opowiadań wraz Hazel Heald. Znany z indywidualizmu autor mitologii Cthulhu stworzył z nią kilka opowiadań. Pięć z nich znajdziemy w zbiorze “Koszmary” wydanym w serii “Biblioteka Grozy”. Pozwólcie, że pokrótce napiszę kilka słów o każdym z tych opowiadań.

“Koszmar na cmentarzu”: W małym podupadającym miasteczku w Nowej Anglii podróżnik musi zatrzymać się w lokalnym sklepie, gdzie usłyszy od czterech staruszków dziwną opowieść. Historia dotyczy pewnej kobiety, dwóch nienawistnych mężczyzn i bardzo dziwnego pogrzebu. Bardzo proste opowiadanie, jak na Lovecrafta, ale ma ciekawą atmosferę jego zagubionych miasteczek i odrobiną grozy. "Koszmar na cmentarzu" to przede wszystkim opowieść o zemście i jednym z najbardziej przerażających sposobów, w jaki człowiek może umrzeć.

“Z bezmiaru eonów”: Małe bostońskie muzeum pozyskało dziwną mumię. Do tej pory ich gośćmi byli głównie uczeni i wykształceni ludzie. Jednak to dziwaczne odkrycie, sprowadzone z jednej z wysp na Pacyfiku przykuwa uwagę dziwnych ludzi. Historia obraca się wokół przerażających wydarzeń, które mają miejsce po wystawieniu mumii w muzeum. Okultyści i miłośnicy zjawisk nadprzyrodzonych z całego świata uważają, że jest to mumia mitycznego T'yoga, który zmierzył się z Ghatanothoa, który był jednym z bogów Yuggoth. Fabuła skupia się na niejasnych wydarzeń i śmierciach, które są relacjonowane przez narratora w dość upiorny sposób. Idealnie wpasowuje się w gatunek “weird fiction”.

“Skrzydlata śmierć”: Kiedy w hotelu Orange zostają odkryte zwłoki, jedynymi wskazówkami dotyczącymi powodu zgonu są dziennik, dziwna martwa mucha unosząca się w butelce z amoniakiem oraz tajemnicze symbole wypisane atramentem na suficie pokoju. Niepokojąca opowieść o zazdrości, rywalizacji, zemście i morderstwie. "Skrzydlata śmierć" zaprezentowała jedną z dwóch najbardziej przerażających, choć mało prawdopodobnych historii w tej książce.

"Człowiek z kamienia": Duchowy następca dwóch filmów Andrzeja Wajdy. Oczywiście, jest to żart :). Jack i Ben przybywają do małej, odległej wioski, aby zbadać historię o pewnych kamiennych posągach, które do złudzenia przypominają żywe istotu. Chcą również odnaleźć rzeźbiarza Arthura Wheelera. Wiedzą, że mężczyzna zniknął gdzieś w tej części kraju i postanawiają to zbadać.

Mieszkańcy wioski ostrzegają ich, by nie zapuszczali się w pewne miejsca i trzymali się z dala od domku “Szalonego Dana” w lesie. Okazuje się, że Arthur Wheeler, zaginiony rzeźbiarz, był przez pewien czas lokatorem tego człowieka. Nikt nie widział Dana ani jego żony od bardzo dawna. Oczywiście Jack i Ben nie słuchają. Nie mogą teraz zaprzestać swoich zamiarów, zwłaszcza gdy przed jaskinią odnajdują posąg psa i zdają sobie sprawę, że musi to być prawdziwe zwierzę w jakiś sposób zamienione w kamień. Cudnie niepokojąca historia, z naprawdę ciekawym twistem. Moja druga ulubiona historia w tym zbiorze opowiadań.

“Koszmar w muzeum”: Opowieść dotyczy relacji między Stephenem Jonesem a George'em Rogersem, właścicielem prywatnego muzeum figur woskowych w Londynie. Początkowo serdeczna zażyłość, rozpada się, gdy Jones najpierw wyśmiewa Rogersa, a następnie zaczyna podejrzewać, że jest on obłąkany, gdy opowiada swoje “dzikie opowieści”. Wkrótce Rogers proponuje Jonesowi, aby spędził z nim noc w muzeum. Wtedy dopiero horror się zaczyna. Absolutnie fantastyczna historia, w której najmocniej poczułem ducha Lovecrafta.

Ogólnie - świetne dzieło, jak zresztą każdy efekt twórczości Lovecrafta. Dla kogoś, kto nie zna jego stylu, “Koszmary” mogą być wyborem idealnym - mamy tu bowiem krótkie opowiadania, które można pochłonąć praktycznie na raz i przetestować, czy nam się ten autor podoba. Dla mnie, fana Lovecrafta i “weird fiction”, te opowiadania były również nowością, która mnie bardzo pozytywne zaskoczyła. Ale mogę być nieco nieobiektywny, bo po prostu uwielbiam tego autora z całych sił :).