Głośnik w głowie. O leczeniu psychiatrycznym w Polsce

Co czwarty mieszkaniec Polski zmaga się z problemami zdrowia psychicznego w swoim życiu, jak wynika z najnowszych badań. Świadczy to o tym, że ponad osiem milionów osób w kraju doświadczyło lub aktualnie doświadcza różnych zaburzeń psychicznych. Niestety, do specjalistycznej pomocy psychologicznej lub psychiatrycznej trafiło zaledwie szesnaście procent tych osób, co jest konsekwencją zarówno ograniczonego dostępu do pomocy, jak i powszechnie panujących uprzedzeń.

Choroby i zaburzenia psychiczne dotykają ludzi w różnym wieku, od najmłodszych po najstarszych członków społeczeństwa. Wśród tych problemów są schizofrenia, depresja, uzależnienia, zaburzenia odżywiania czy rozwojowe. Już samo postawienie diagnozy może być skomplikowane, a proces leczenia stanowi jeszcze większe wyzwanie. Jest to długotrwały proces, wymagający cierpliwości, elastyczności i determinacji zarówno od pacjentów, jak i lekarzy. Kluczowe jest także posiadanie solidnego planu leczenia oraz odpowiedniego finansowania.

W Polsce sytuacja opisana jest przez Anetę Pawłowską-Krać jako pełna wyzwań. W rozmowach z pacjentami, ich rodzinami oraz specjalistami z dziedziny psychiatrii i pielęgniarstwa ujawnia się smutny obraz polskiej psychiatrii. Pacjenci często są hospitalizowani zbyt późno i przebywają w szpitalach za długo, gdzie nie są otoczeni odpowiednią opieką. Często otrzymują leki bez konkretnego wsparcia w kwestii dalszego leczenia po wyjściu. Obciążanie tym stanem jedynie personelu medycznego byłoby niesprawiedliwe, gdyż jest on zbyt nieliczny i przeciążony.

Czy istnieje rozwiązanie tej trudnej sytuacji? Autorka książki analizuje wzorce z innych krajów oraz trudności związane z wdrażaniem reform psychiatrycznych w Polsce. Choć można dostrzec pewne poprawy, nie jest do końca jasne, czy zmiany te będą wystarczające, aby zapobiec pogłębianiu się kryzysu.

Aneta Pawłowska-Krać przedstawia dwa oblicza polskiej psychiatrii: jedno pełne problemów, a drugie pełne nadziei. Czekające na diagnozę dzieci, zatłoczone szpitalne oddziały i przemęczeni specjaliści kontrastują z lekarzami działającymi w środowisku pacjenta, dziennymi ośrodkami blisko ich domów oraz rozwijającymi się ośrodkami środowiskowymi. Jacek Hołub zauważa, że książka skłania do refleksji nad przyszłością i wymusza pytanie, które z tych oblicz ostatecznie przeważy.