Elon Musk

Walter Isaacson, autor biografii takich gigantów jak Steve Jobs czy Leonardo da Vinci, podejmuje się opisu jednej z najbardziej polaryzujących postaci naszych czasów – Elona Muska. Efektem tej pracy jest opowieść nie tyle o przedsiębiorcy, ile o człowieku rozpiętym pomiędzy geniuszem a destrukcją, pomiędzy wielkimi wizjami a emocjonalną niestabilnością. Książka Elon Musk to nie laurka ani manifest – to próba zrozumienia fenomenu, który współtworzy nasze czasy.

Isaacson towarzyszył Muskowi przez dwa lata – był obecny na spotkaniach, rozmawiał z jego współpracownikami, rodziną, byłymi partnerkami, a także z samym Muskiem, często w chwilach szczerości i emocjonalnego odsłonięcia. Dzięki temu powstał portret nie tyle linearny, co pulsujący. Autor nie buduje klasycznej chronologii – przeskakuje między latami, miejscami, firmami. Efektem jest narracja dynamiczna, momentami przypominająca konstrukcję silnika rakietowego – pełna przeciążeń, zmian tempa i gwałtownych zwrotów.

Isaacson nie unika tematów trudnych: dzieciństwa Muska w RPA z brutalnym ojcem, jego społecznej niezdolności do empatii, epizodów depresji i wybuchów agresji. Musk jawi się tu jako figura niemal mityczna, ale nie przez kult jednostki – raczej przez kontrastowość cech. Geniusz technologiczny, który zrewolucjonizował motoryzację, przemysł kosmiczny i bankowość internetową, jest równocześnie szefem tyranem, partnerem o cechach narcystycznych, ojcem wielu dzieci, z którymi relacje bywają kruche.

Wielką siłą tej biografii jest obiektywizm – Isaacson nie moralizuje, nie ocenia. Pokazuje, że to, co dla jednych jest wyrazem psychopatii, dla innych może być koniecznym składnikiem wielkości. Przedstawia Muska jako człowieka funkcjonującego na granicy spektrum autystycznego, którego potrzeba kontroli i brak emocjonalnych filtrów są zarazem jego klątwą i siłą napędową. Nie jest to portret upiększony, ale też nie demonizacja.

Szczególnie interesujące są kulisy decyzji podejmowanych w SpaceX i Tesli – ryzyko, hazard i presja, które Musk narzucał swoim zespołom, często przekraczały granice tego, co w świecie korporacyjnym uchodzi za akceptowalne. Jednak książka jasno pokazuje: bez tej bezkompromisowości nie byłoby rakiet wielokrotnego użytku ani przełomowych baterii.

Elon Musk Isaacs­ona to książka dla tych, którzy szukają czegoś więcej niż tylko biografii miliardera. To studium obsesji, konfliktu, potęgi idei i ceny, jaką się za nie płaci. To również opowieść o człowieku, który być może sam nie rozumie, gdzie kończy się jego misja, a zaczyna potrzeba dominacji. Znakomicie napisana, rzetelnie udokumentowana, miejscami poruszająca – to jedna z najważniejszych biografii technologicznego świata XXI wieku.