Maria Kuncewiczowa - sylwetka autora

Maria Kuncewiczowa, znana polska pisarka i tłumaczka, pełniła funkcję wiceprezesa PEN-Clubu w latach 1940–1946. Córka Adeliny z Dziubińskich i Józefa Szczepańskiego, który kierował Gimnazjum Polskim w Płocku. W 1906 roku rozpoczęła naukę w pensji pani Aspis i uczęszczała tam przez sześć lat. W 1913 roku razem z matką wybrała się do Francji, gdzie w Nancy poświęciła rok na studiowanie literatury francuskiej. Po powrocie do kraju podjęła studia z zakresu filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1917 roku, po przeprowadzce do Warszawy, kontynuowała karierę edukacyjną oraz pracowała jako tłumaczka w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Jej prace ukazywały się w takich periodykach jak Bluszcz, Kobieta Współczesna czy Wiadomości Literackie.

Zadebiutowała opowiadaniem „Bursztyny” w 1918 roku, a swoją pierwszą książkę wydała w 1926. Był to historyczny szkic o cesarzowej Cixi, skierowany do młodzieży. W 1921 roku wyszła za Jerzego Kuncewicza, a rok później na świat przyszedł jej syn Witold. Doświadczenia związane z macierzyństwem zainspirowały ją do napisania książki „Przymierze z dzieckiem”, która ukazała się w 1927 roku i w nowatorski sposób podchodziła do tematyki kobiecości i macierzyństwa. W następnych latach pisała powieści, opowiadania oraz felietony. W 1924 roku dołączyła do PEN-Clubu, uczestnicząc w jego kongresach w Pradze i Paryżu.

W latach 1927–1939 mieszkała z rodziną w Kazimierzu Dolnym. Śmierć matki w 1931 roku, która stała się pierwowzorem dla postaci Róży Żabczyńskiej w powieści „Cudzoziemka”, bardzo ją dotknęła. Niedługo potem, w maju tego samego roku, zmarł jej ojciec, a w 1937 roku brat, Aleksander. Wydanie zbioru opowiadań „Dwa księżyce” w 1933 roku było inspirowane jej otoczeniem w Kazimierzu Dolnym.

Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku opuściła Polskę, co zapoczątkowało jej długoletnią emigrację. Do 1940 roku przebywała we Francji, a następnie przeprowadziła się do Anglii, gdzie podjęła funkcję zastępcy prezesa nowo powstałego oddziału PEN-Clubu. W 1955 roku Kuncewiczowa przeniosła się do Stanów Zjednoczonych i w latach 1962–1968 prowadziła wykłady z literatury polskiej na University of Chicago.

W 1969 roku powróciła do Kazimierza nad Wisłą, spędzając tam resztę życia, choć zimowe miesiące w latach 1970–1984 spędzała we Włoszech. Jest laureatką wielu prestiżowych nagród, w tym nagrody literackiej im. Włodzimierza Pietrzaka w 1966 roku, a w 1989 roku Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie wyróżnił ją tytułem doktora honoris causa. Największą sławę przyniosła jej powieść „Cudzoziemka”, uważana za jedną z najwybitniejszych powieści psychologicznych dwudziestolecia międzywojennego. Maria Kuncewiczowa przygotowała również anglojęzyczny przewodnik „The Modern Polish Prose” oraz antologię „The Modern Polish Mind”, przybliżającą polską literaturę współczesną anglojęzycznym czytelnikom. Jej dom w Kazimierzu Dolnym, znany jako Kuncewiczówka, od 2005 roku pełni rolę oddziału Muzeum Nadwiślańskiego.