Iwan Bunin - sylwetka autora

Ivan Bunin, rosyjski poeta i autor opowiadań, zdobył Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 1933 roku za swoje „surowe mistrzostwo” w rozwijaniu tradycji klasycznej literatury rosyjskiej. Jego twórczość liryczna, osadzona w klasycznej formie, była kontrastem do modernistycznych trendów, co znalazło odzwierciedlenie w jego prózach, które cechują się lirycznym i subiektywnym stylem. Bunin wywodził się z arystokratycznej rodziny Buninów, związanej z Symeonem Bunkowskim przybyłym z Polski. Rodzina Bunina zasłynęła w walce z Chanatem Krymskim, co przyniosło jej szlachectwo. Niestety, za czasów jego dziadka i ojca rodzina podupadła.

Bunin, na którego niebagatelny wpływ miała jego arystokratyczna przynależność, był dumy z literackiej tradycji zapoczątkowanej przez takich przodków jak Anna Bunina czy Wasyl Żukowski. Sam Iwan był synem uczestnika wojny krymskiej, Aleksieja Nikołajewicza Bunina, i Ludmiły Aleksandrowny z rodu Czubarowów. Urodził się w Woroneżu i spędził dzieciństwo w rodzinnym majątku. W młodości nauki pobierał w domowych warunkach, a później w gimnazjum w Jelcu, które opuścił z powodu problemów zdrowotnych i finansowych.

Debiut literacki Bunina miał miejsce, gdy miał 17 lat, a jego pierwszy tomik poezji „Listopad” wydano w 1901 roku. Chociaż jego poezja reflektowała dziewiętnastowieczny parnasizm, była zanurzona w orientalnym mistycyzmie. Wielu krytyków doceniało go za dobór słów, chociaż Vladimir Nabokov chwalił jego poezję bardziej niż prozę. W latach 1889-1895 Bunin mieszkał w Charkowie, zdobywając doświadczenie jako urzędnik i redaktor. Tam także rozpoczął korespondencję z Antonem Czechowem.

Krążąc między Moskwą a Petersburgiem od 1895 roku, Bunin zyskał sławę jako tłumacz i laureat Nagrody Puszkina za przekład dzieł takich jak „Pieśń o Hajawacie”. Od 1909 roku był członkiem Rosyjskiej Akademii Nauk. Jego pierwsza powieść „Wieś” (1910), przedstawiająca brutalne życie wiejskie, wywołała spore emocje. Dwa lata później wydał „Suchodoły”, opisujące jego rodzinę.

Przed I wojną światową Bunin odbywał liczne podróże, które miały wpływ na jego twórczość. Rewolucja październikowa zmusiła go do opuszczenia Moskwy; podróżując przez Odessę, trafił do Paryża, by osiedlić się we Francji, gdzie napisał „Przeklęte dni”, krytyczne wobec rządów bolszewickich.

Choć Bunin zdobył wielki szacunek wśród literackiej emigracji, zmagał się z finansowymi trudnościami. W ciągu 10 lat był nominowany do Nagrody Nobla 18 razy, zanim ją otrzymał. Towarzyszyli mu w podróży do Sztokholmu jego żona Wiera Bunina i przyjaciele. Mimo sukcesu literackiego Bunin był przeciwny nazizmowi i nieuznawany przez reżim nazistowski, a jego podróż do Szwecji była podobno zakłócona przez nieprzyjemne incydenty.

Pomimo przeciwności losu, Bunin pozostawił trwały ślad w literaturze, inspirując zarówno klasyków jak i współczesnych mu twórców. Pod koniec życia zaczął interesować się literaturą radziecką i rozważał powrót do Rosji, ale zmarł w Paryżu, zanim zdołał ukończyć książkę o Czechowie. Jego śmierć nie zakończyła jednak jego dziedzictwa — kilka lat później jego dzieła zostały opublikowane w Związku Radzieckim.