Arioso

Debiut książkowy utytułowanego laureata Nagrody "Zeszytów Literackich" za esej imienia Józefa Czapskiego to starannie skomponowany zbiór szkiców na temat opery oraz jej związków z muzyką, teatrem i literaturą. Publikacja ta stanowi doskonały przewodnik dla osób, które pragną zgłębić świat dźwięków i obrazów na nowym poziomie. Profesor Michał Bristiger podkreśla, że Tomasz Cyz tworzy własny, niepowtarzalny świat, który czytelnikowi przybliża postacie znane mu z operowych scen, takie jak Eurydyka, Fedra czy Mimi. Czytając, możemy niemalże poczuć, jak autor zadaje pytania Fedrze o ukryte kwestie, a bachantkom o losy Orfeusza.

Książka została nagrodzona przez Fundację Kultury, co dodatkowo świadczy o jej wartości. W operowym teatrze nie jest kluczowe, czy "Otello" Verdiego nawiązuje do muzycznych dramatów Wagnera; ważniejsze jest skupienie na muzyce i słowach, które tworzą nastrój i budują przestrzenie przedstawienia. To właśnie muzyka, a nie konteksty, stanowi esencję operowego spektaklu. Teatr powinien dążyć do muzyki z zazdrością, ale również z roztropnością, aby nie zniszczyć harmonii przedstawienia.

Muzyka jest formą szaleństwa, a jeszcze większym szaleństwem staje się, gdy jest perfekcyjnie wykonana, podobnie jak teatr, gdy osiąga doskonałość. Nic więcej nie potrzeba — nawet Puk nie ma nic do dodania. Możemy jedynie skończyć pisać, aby móc zacząć od nowa słuchać, oglądać i kochać. — Tomasz Cyz.