Życie towarzyskie i uczuciowe

Warszawa z lat 1946-1959, zwłaszcza jej środowisko towarzyskie, została znakomicie uchwycona przez Leopolda Tyrmanda. Był on nie tylko pisarzem i publicystą, lecz także miłośnikiem jazzu oraz życia towarzyskiego, co pozwalało mu wnikliwie obserwować rzeczywistość, w której przyszło mu żyć. Jego nieugięta postawa i odmowa podporządkowania się narzuconym regułom sprawiły, że wykluczono go zarówno z kręgów oficjalnych, jak i z pamięci kulturalnej kolejnych pokoleń Polaków. W książce "Życie towarzyskie i uczuciowe" Tyrmand ostro krytykuje zakłamanie i konformizm przedstawicieli inteligencji twórczej — od pisarzy po filmowców — ujawniając ich podporządkowanie komunistycznym dyktatom. Brak możliwości publikacji tej książki w Polsce skłonił autora do emigracji, choć jej fragment opublikowany w "Kulturze" wywołał niemałe poruszenie. Skandal był nieunikniony, gdyż wielu wpływowych postaci polskiej kultury dostrzegło w niej swoje odbicie. Obecnie, znając już tożsamość zarówno entuzjastów socjalistycznego reżimu, jak i donosicieli, odczytujemy tę powieść z nową, jeszcze bardziej gorzką perspektywą.