Wrócę, gdy będziesz spała. Rozmowy z dziećmi Holocaustu

Fanni podała swojemu synowi Jurkowi cyjanek. W dramatycznych okolicznościach wojny, matka małej Biety, dziewczynki urodzonej w warszawskim getcie, postanowiła uchronić swoje dziecko, usypiając ją luminalem, a następnie ukrywając w drewnianej skrzynce, by przemycić ją na aryjską stronę. Wraz z dzieckiem w skrzynce znalazła się srebrna łyżeczka z wygrawerowanym imieniem i datą urodzin. Inna matka, podczas likwidacji łódzkiego getta, mając tylko jedną porcję trucizny, zażyła cyjanek, ale nieopodal okna wyrzuciła swoją córkę. Dziewczynka przetrwała dzięki temu, że jej spódniczka zahaczyła się o latarnię. Ocalenie Hany było trzykrotnie możliwe dzięki pomocy Zosi, służącej jej rodziców. Gdy później krewni, którzy wiedli dostatnie życie, zapragnęli zaopiekować się Haną, ta nie była w stanie porzucić swojej polskiej opiekunki.

Patrycja Dołowy zgłębia te intymne i bolesne wspomnienia, odkrywając historie żydowskich matek, które w imię miłości do swoich dzieci stawały przed dramatycznymi wyborami. Opowiada też o przybranych matkach, które z trudem rozstawały się z ocalonymi dziećmi, oraz o dzieciach, które na zawsze pozostały uwikłane między dwiema tożsamościami. Całość dopełniają emocje takie jak poczucie winy, wdzięczność i żal.

Książka ta przedstawia historie o niebywałym szczęściu w obliczu tragedii, ukazując losy ludzi, którzy ocaleli dzięki drugiej matce. Patrycja Dołowy prowadzi czytelnika przez głębiny samotności i opuszczenia, by następnie zaoferować możliwość wynurzenia się w nowej rzeczywistości. Jak pisze Mikołaj Grynberg, autorka zabiera nas w podróż, która choć zaczyna się od bólu, kończy się nadzieją na lepsze jutro.