Staropolskim szlakiem

Książka Macieja Włodarskiego to wnikliwe spojrzenie na literaturę staropolską, uwzględniające szeroki wachlarz tematów, motywów, gatunków i twórców, które stanowiły centralne pole jego badań naukowych. Autor zgłębia w niej między innymi problematykę śmierci w poezji i traktatach prozą, rozwój łacińskiej poezji religijnej w średniowiecznej Polsce oraz dynamikę życia akademickiego w czasach renesansu. Analizie poddane są także listy dedykacyjne Mikołaja Reja, styl pisarsko Jana Kochanowskiego oraz ewolucja polskiej prozy w drugiej połowie XVI wieku. Szczególną uwagę Włodarski poświęca również szczegółowej analizie wierszy Daniela Naborowskiego w języku łacińskim i polskim. Detektywistyczny artykuł dedykowany wyborczych kalkulacjom podejmuje próbę przypisania konkretnej ulotki elekcyjnej do bezkrólewia oraz procesu wyboru monarchy. Ulotne druczki z 1690 roku stają się zaś punktem wyjścia do rozważań o teatrze religijnym w barokowym Krakowie.

Dzieło to, obejmujące literaturę od średniowiecza po barok, nie jest prostą syntezą czy mapą, ale drogą przebytą dzięki świadomym wyborom autora. Książka ta, zarówno zamknięta w swej kompletności, jak i otwarta w interpretacji, odzwierciedla z jednej strony osiągnięcia Włodarskiego jako mediewisty, z drugiej zaś jego biegłość jako badacza renesansu i baroku, zwracającego uwagę na przejścia między epokami i podkreślającego komparatystyczny aspekt swych badań.

Literatura staropolska w ujęciu Włodarskiego nie pretenduje do całościowego podsumowania, lecz ukazuje się jako złożona sieć relacji z innymi dziedzinami jak sztuka, polityka i życie społeczne. Badania Włodarskiego rozciągają mosty pomiędzy tekstami, autorami i kręgami akademicko-literackimi, podkreślając recepcję utworów i ich dalsze losy.

W recenzji prof. Elwiry Buszewicz Książka Włodarskiego i jego długoletnia związek z Katedrą Literatury Staropolskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim sprawiają, że śmiały sięgać po tematy takie jak tanatologia w literaturze staropolskiej, polsko-bazylejskie związki literackie, a także polska i łacińska poezja i proza w średniowieczu i baroku. Jest autorem wielu znaczących książek, w tym "Ars moriendi w literaturze polskiej XV i XVI w." (1987), "Obraz i słowo. O powiązaniach w sztuce i literaturze XV-XVI wieku na przykładzie ars moriendi" (1991) oraz "Barokowa poezja epicedialna. Analizy" (1993).