Śląski Moniuszko. Recepcja postaci i twórczości...

Książka „Śląski Moniuszko. Recepcja postaci i twórczości kompozytora na Górnym Śląsku. Studium socjologiczne. T. 1: Tożsamość narodowa i muzyka” zajmuje się badaniem, jak muzyka Stanisława Moniuszki przyczyniła się do kształtowania tożsamości narodowej. Proces ten jest przedstawiony jako długofalowe zjawisko, które odbywa się w ramach intersubiektywnej przestrzeni życia społecznego. W pracy skupiono się na tym, jak wykonywanie i odbiór dzieł Moniuszki, jak również postrzeganie jego osoby jako aktywnego uczestnika życia narodowego, wpłynęły na mitologizację jego twórczości jako symbolu narodowego.

Autorka analizuje listy Stanisława Moniuszki z perspektywy socjologii humanistycznej, przy czym szczególną uwagę poświęca analizie prasowych doniesień oraz zachowanych pisemnych wypowiedzi kompozytora. Z tych źródeł wyciąga informacje o kontekście tworzenia, wykonywania i obecności jego muzyki w przestrzeni kulturowej właściwej dla różnych grup odbiorców. Ponadto, książka bada, jak w pierwszej połowie XX wieku na Górnym Śląsku, Związek Śląskich Kół Śpiewaczych kształtował narrację dotyczącą Moniuszki, bazując na analizie czasopisma „Śpiewak Śląski”/„Śpiewak” w latach 1920-1948.

Praca ukazuje, że narracja moniuszkowska, obecna w górnośląskiej przestrzeni kulturowej, stanowi element pamięci społecznej i kulturowej, który jest splątany z kontekstualnymi relacjami etnicznymi i narodowymi, szczególnie na styku polskości i śląskości. W ten sposób książka oferuje wnikliwe spojrzenie na to, jak sztuka muzyczna Moniuszki wpłynęła na narodową świadomość mieszkańców Górnego Śląska.