Państwo

Państwo Platona to jeden z kluczowych traktatów politycznych, który powstał etapami. Księga pierwsza, stworzona w okresie sokratejskim, skupia się na definicjach sprawiedliwości i niesprawiedliwości. Kolejne dziewięć ksiąg Platon napisał kilkanaście lat później, w czasie kiedy rozwijał swoje poglądy i teorie. W tej pracy Platon przedstawia wizję idealnego państwa, gdzie panuje sprawiedliwy podział ról, zapewnione jest równouprawnienie płci, a edukacja staje się wyjątkowo istotna. Niemniej jednak, w tej utopii państwo ingeruje w najbardziej osobiste sprawy obywateli.

Tragedia śmierci Sokratesa, skazanego przez ateński sąd za niemoralność i demoralizowanie młodych, skłoniła Platona do głębszego zastanowienia się nad ustrojami państwowymi. Stawia pytania, które pozostają bez odpowiedzi: Czy demokracja rzeczywiście jest optymalnym systemem? Czy słuszne jest, aby głos człowieka mądrego miał tę samą wagę co opinia niedouczonego pijaczyny? Jak uchronić społeczeństwo przed katastrofą spowodowaną głupotą, chciwością i żądzą władzy? Jakie są sposoby na uniknięcie chaosu z powodu nadmiernej wolności jednostki?

Wydany w klasycznym tłumaczeniu Władysława Witwickiego, ten tekst Platona oferuje przemyślenia, które nadal są niezwykle aktualne, szczególnie w kontekście braków demokracji. Lektura Państwa może być wymagająca, ale jest polecana wszystkim zastanawiającym się nad zagadnieniami społeczeństwa, państwowości i władzy. Zawarte w nim myśli, takie jak to, że do rządzenia nie powinni się pchać ci, którym na władzy zbytnio zależy, nadal pobudzają do refleksji.