Na surowej ziemi

"Na surowej ziemi" to opowieść o burzliwych losach Juliana Zakrzeńskiego, doświadczonego oficera napoleońskiego oraz uczestnika wcześniejszych konfliktów, takich jak wojna 1792 roku i powstanie kościuszkowskie. Autor szczegółowo opisuje także życie jego bliskich, w szczególności synów Stanisława i Józefa, oraz przyrodniej siostrzenicy Joanny.

Opowieść zaczyna się nastrojowo na majowym cmentarzu w Sandomierzu, przy kościele św. Pawła, gdzie Julian oddaje hołd zmarłemu przyjacielowi z insurekcji i jego ukochanej. Narracja następnie prowadzi nas poprzez wydarzenia lat 1810-1812, aż do wyczerpującej kampanii Napoleona I na Moskwę, która miała znaczący wpływ na dalsze losy Europy.

Razem z postaciami wyruszamy w symboliczną podróż odbudowy zniszczonego dziedzictwa Zakrzeńskich w okolicach Koprzywianki. Kroczymy przez Wilno i Grodno, uczestniczymy w dramatycznych bitwach, takich jak smoleńska i decydująca rzeź pod Borodino, by być świadkami zniszczeń w Moskwie oraz tragicznej przeprawy przez Berezynę. Obserwujemy, jak Wielka Armia zmaga się z bezlitosnymi litewskimi warunkami.

Narracja kulminuje w 1813 roku podczas Bitwy Narodów pod Lipskiem. Stanisław, jako adiutant księcia Józefa, towarzyszy mu w ostatnich chwilach życia nad brzegami rzeki Elstery, oddając hołd heroizmowi i poświęceniu tamtych czasów.