Twierdzenia o Istnieniu i Istocie

Dyskusję na temat istotnej różnicy między istotą a istnieniem zainicjował Idzi Rzymianin, uczeń Tomasza z Akwinu z Uniwersytetu Paryskiego. Idzi doskonale zdawał sobie sprawę, jak istotne w ontologii jest zrozumienie połączenia tych dwóch elementów w bycie stworzonym. Można pokusić się o stwierdzenie, że jako pierwszy dostrzegł wagę tego problemu. Jego pogląd wywołał jednak gwałtowną reakcję jednego z czołowych filozofów uniwersytetu, Henryka z Gandawy. Od tego momentu zaczęła się zażarta debata dotycząca tzw. realnej różnicy między istotą a istnieniem.

Idzi Rzymianin stał się osobą, która nie tylko problematyzowała tę kwestię, ale zainicjowała głębsze rozważania na jej temat. Można powiedzieć, że stworzył syntezę tomizmu, podkreślając główne idee Tomasza z Akwinu. Idzi zwrócił szczególną uwagę na problem złożeń bytowych oraz na rozumienie istnienia jako aktu istoty i jego partycypację w bytach stworzonych. Mimo że inspirował się Tomaszem, jego podejście metafizyczne różniło się znacznie od ontologicznego podejścia Akwinaty. Idzi postrzegał istnienie jako coś dodatkowego w stosunku do bytów.

Warto zauważyć, że w myśleniu Idziego widoczne są silne wpływy neoplatonizmu, zwłaszcza filozofii Proklosa, co umożliwiło mu stworzenie struktury bytowej różniącej się od koncepcji Tomasza.