Stalin. Terror absolutny

W dziele Dantego nad wejściem do piekieł widniał napis ostrzegający: "Porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy tu wchodzicie." Podobne słowa mogłyby opisywać granice kraju rządzonego przez Stalina. Miliony niewinnych ludzi padło ofiarą tego psychopaty, który równie mocno fascynował się władzą, jak i terrorem oraz cierpieniem. Wielu z nich umierało z głodu, znikało bez śladu w obozach pracy lub było brutalnie mordowanych, aby zaspokoić krwawą żądzę tyrana. W swojej przełomowej książce Jörg Baberowski przenosi nas w paranoiczny świat sowieckiego dyktatora, oferując nowe perspektywy, które pomagają zrozumieć przyczyny jego zbrodni.

Baberowski, profesor historii Europy Wschodniej na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, każe nam przeanalizować setki dokumentów, listów, raportów i świadectw, aby wyjść poza intelektualny komfort niewiedzy i spróbować pojąć logikę terroru. Książka ta jest głęboko poruszająca, nawet dla tych, którzy sądzili, że nic już ich nie wstrząśnie po lekturze Sołżenicyna czy Szałamowa. System stalinizmu był całkowicie przesiąknięty terrorem, ale czy można naprawdę zrozumieć źródło tej przemocy? Skąd pochodziła brutalność, która zdominowała sowieckie imperium i jakie były jej skutki? Być może odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się właśnie w tej fascynującej książce, o której pisał Die Zeit.