Efektywność i ryzyko polskiego rynku funduszy inwestycyjnych w świetle zmian warunków funkcjonowania

W ostatnich latach obserwujemy zauważalną zmianę w strukturze demograficznej wielu państw, w tym Polski, spowodowaną dłuższym życiem i mniejszą liczebnością nowych pokoleń. Te zmiany wywołały wyzwania dla systemów emerytalnych, które coraz trudniej zapewniają godne warunki życia po zakończeniu kariery zawodowej. Widzimy, że emerytury będą maleć, a utrzymanie dotychczasowego poziomu konsumpcji wymagać będzie dodatkowych środków finansowych. Staje się zatem konieczne, aby każdy osobiście zaczął oszczędzać z myślą o przyszłości. Zrozumienie tej potrzeby przez wszystkich uczestników rynku jest kluczowe dla zagwarantowania bezpiecznej przyszłości w starzejącym się społeczeństwie. Niestety, aż 80% Polaków nie odkłada środków na ten cel, a działania państwa w zakresie zmiany tej sytuacji wciąż są niewystarczające.

Głównym narzędziem wspierającym indywidualne oszczędzanie na dłuższą metę są instytucje zbiorowego inwestowania, takie jak fundusze inwestycyjne i emerytalne. Naturalnie pojawia się pytanie dotyczące ich zarządzania i skuteczności inwestycyjnej. Przeprowadzono badania obejmujące otwarte fundusze emerytalne oraz różne fundusze inwestycyjne działające w latach 2009-2015 z różnorodnymi strategiami portfelowymi. Analizowano wpływ zmian w sposobie funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych na polski rynek funduszy inwestycyjnych oraz zgodność deklarowanych przez Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych polityk z ich rzeczywistymi wynikami. Sprawdzano także, czy otwarte fundusze emerytalne były efektywnie zarządzane. Przeprowadzono porównanie efektywności inwestycyjnej OFE z funduszami o podobnej strategii i zarządzanymi przez te same towarzystwa. Książka pokazuje również, które kompozycje portfeli instytucji inwestycyjnych zapewniały bezpieczeństwo długoterminowych oszczędności.

Pierwszy rozdział książki służy jako wprowadzenie do omawianych tematów, natomiast kolejne trzy zawierają szczegółowe raporty z analiz empirycznych, w tym opis metod użytych w badaniach. Cennym uzupełnieniem są aneksy z wynikami obliczeń, stanowiące podstawę prezentowanych analiz.

Monografia powstała między innymi dzięki badaniom finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki w ramach projektu NCN 2013/09/B/HS4/00493, skoncentrowanego na analizie rynku otwartych funduszy emerytalnych w kontekście rynku otwartych funduszy inwestycyjnych w Polsce.