Dzień

"Isabel wyobraża sobie siebie siedzącą na schodach przez następne lata. Mogłaby być kobietą z europejskiego filmu (...). Kobietą sparaliżowaną przez egoizm i płytkość, kobietą, która wie, że powinna bardziej kochać swoje życie, niż to robi, ale raczej go nie kocha, z wyjątkiem kilku dziwacznie niekonsekwentnych zdarzeń (...). Rozumiała, że nie jest wstanie ani wejść, ani zejść po schodach. Więc jest tutaj".<br> <br> Ani tu, ani tam.<br> Każdy z nas chyba czasem odczuwa taką pokusę, pozostania gdzieś "pomiędzy"...<br> <br> UWIEDZENI SŁOWEM<br> "Wziął esej Soni Thomas. (...) Pierwsze zdanie jej wypracowania brzmi: >>Myśleliśmy, że ten człowiek w wielkiej łodzi przywozi nam magię<<. Robbie odkłada pracę. Nie jest jeszcze gotowy. (...) Kto nie żywi nadziei, że do jego brzegu przybije czarodziej?".<br> <br> Ależ to się czyta!<br> To jedno z pierwszych zdań, jakie poczułam w sobie, kiedy zaczęłam czytać tę książkę.<br> A potem myśl: "Tak, kurcze, pisać!".<br> Historia zaczyna się od sceny, w której kobieta, w swoją kolejną bezsenną noc, stoi w oknie i spostrzega siedzącą na drzewie sowę.<br> I kwiaty na parapecie w oknie po drugiej stronie ulicy.<br> I tak będzie już do końca powieści: zatrzymanie na szczególe, na jakimś zdarzeniu, ujęcie w kadr jakiejś perspektywy i przybliżanie nam jej jak w soczewce mikroskopu.<br> A to wszystko prowadzone eleganckim i wyważonym językiem.<br> Cunningham to mistrz opisywania dnia codziennego, z mnóstwem pozornie mało znaczących słów i gestów, z których tworzy się obraz życia.<br> <br> I TO, CO MIĘDZY SŁOWAMI<br> Czy zwykła, poranna rozmowa na zwyczajny temat między dorosłym już rodzeństwem może być tak niezwykła?<br> Tak, jeśli jest dobrze skonstruowana.<br> Trochę jak ping-pong a trochę jak wiwisekcja - raz odbijanie piłeczki bez nawiązywania do tego, co się usłyszało a czasem takie pogłębianie, że aż dech zapiera.<br> W tym wszystkim przychodzi czasem takie zrozumienie, że to ze zwykłych słów tworzy się dialog, który powoduje, że zaczynamy rozumieć, że to naprawdę codzienność tworzy relacje i bliskość między ludźmi. A ta bliskość i te relacje nie są nam z góry dane, ale trzeba je zbudować.<br> Czy to się w tej opowieści udaje?<br> Czy jest tu bliskość między ludźmi i jak się ona objawia?<br> Od razu napiszę, że trochę jest, ale jednak w dużej mierze jej nie ma.<br> <br> Ona, zmęczona pracą, wyczerpana jako matka i nieusatysfakcjonowana jako żona.<br> On, niespełniony muzyk, teraz zajmujący się "dbaniem o dom".<br> Ich dwoje dzieci - dorastający, zagubiony nastolatek, i mała dziewczynka widząca przemykające postaci na granicy widzenia.<br> Do tego brat głównej bohaterki, mieszkający z nimi na poddaszu - wkrótce wyprowadza się od nich z domu, aby zacząć żyć sam. Bardzo samodzielnie i w końcu dojrzałe.<br> I jeszcze fikcyjny profil na Instagramie, alter ego brata i siostry, tworzony przez nich razem.<br> <br> Dziwna trochę ta relacja między trójką głównych, dorosłych bohaterów.<br> Myślę, że trafnym określeniem tej sytuacji jest posłużenie się tytułem bardzo znanego filmu Sofii Coppoli "Między słowami".<br> W sferze domysłów, niedopowiedzeń i dociekań.<br> Siostra i brat. Mąż i żona. Szwagier i .. no właśnie, kim są dla siebie Ci dwaj mężczyźni?<br> <br> CIEKAWA FORMA<br> Książka jest trochę nietypowa w swojej strukturze - trzy część dnia, tego samego dnia miesiąca, jednak na przełomie trzech lat po sobie: przed pandemią, w trakcie, i po niej. Ten pandemiczny czas będzie dla naszych bohaterów przełomowy.<br> Pandemia nie jest jednak decydującym tematem tej książki, nie musimy się bać jego eksplorowania, to jedynie tło dla tego, co dzieje się tu między postaciami.<br> Sama fabuła jest dość fragmentaryczna, sporo dzieje się gdzieś pomiędzy kadrem a my jesteśmy świadkami jedynie kawałków tej historii, trochę musimy dopowiedzieć sobie sami. Mnie jednak te fragmenty co chwilę zatrzymywały, powodowały, że byłam blisko tych ludzi.<br> <br> Nie umiem chyba do końca uchwycić na czym polega fenomen tego pisarstwa, ale wiem, że autor bardzo sprytnie zagarnął mnie do opowieści i włączył w nią, jako empatyzującą obserwatorkę.<br> Raz siedziałam obok na schodach i przyglądałam się tym płynącym łzom, raz stałam przy małej dziewczynce i razem z nią przeglądałam się w lustrze, a raz wchodziłam do rzeki i czułam obezwładniający chłód i ten pociąg, aby wejść dalej i dalej, i dalej...<br> Autor jakby krążył między postaciami i przysłuchiwał się temu, co... Nie, nie temu, co mówią, ale - co myślą. Jakby zaglądał w ich wnętrza i wyciągał na wierzch to, co powinno zostać usłyszane i powinno wybrzmieć głośno<br> Ale kto się temu przysłucha?<br> Kto usłyszy wołanie z wnętrza naszych bohaterów?<br> <br> CO O NIEJ SĄDZE?<br> "Dzień" to książka, którą, kiedy zna się już fabułę, można czytać na wyrywki, bo gdzie byśmy nie trafili w tej opowieści, tam znajdziemy to, co w tej książce najlepsze - język. Momentami bywa wymagający, potrzebuje skupienia na sobie; to takie zdania, nad którymi trzeba się zatrzymać, ale każde z nich jest bardzo "w punkt". Nie ma tu zbędnych słów, opisane jest jedynie to, co wymaga być opowiedziane a Cunningham robi to wyśmienicie.<br> Rzadko mi się zdarza, abym pochylała się tak bardzo nad pojedynczymi zdaniami, które mają znaczenie dla prowadzenia fabuły, oczywiście, ale z drugiej strony są takie wycyzelowane.<br> "Dzień" czyta się zatem nie tylko dla fabuły, ale dla języka, jakim jest napisana. Choć niektóre historie w tej opowieści chwytają i trzymają dłużej, chwilę dłużej, niż dzień...<br> To wspaniała książka, naprawdę.<br> Kiedy wieczorem odkładam powieść a potem myślami w ciągu dnia do niej wracam, zastanawiając się, co tam będzie dalej, jak to będzie opisane, to to jest bardzo dobra rekomendacja.<br> Cunningham uwodzi, wciąga i zaprasza nas do świata swoich osamotnionych bohaterów, którzy szukają bliskości drugiego człowieka.<br> <br> "Podpis: To mój ostatni post, żegnam się. To koniec Tego i początek Tamtego. (...) Teraz panuje to, co nazywamy płonącą godziną, kiedy we wnętrzu chaty wszystko jest oświetlone (...). Zamierzamy zamknąć w słoiku trochę tego światła (...). Będziemy wszędzie brali go ze sobą".<br> <br> Chodząc po mieście i zaglądając czasem ludziom w okna będę wypatrywała dziewczynki w żółtej sukience a kiedy ją ujrzę, pomacham do niej wspierająco...<br> <br> Moja ocena: 8/10