Dzieje najnowsze dyplomacji rosyjskiej

W ostatnich latach widoczna stała się dysfunkcjonalność współczesnej Rosji jako państwa. Pomimo to, rosyjska dyplomacja zdołała zrekompensować braki organizacyjne i polityczne, pozwalając Rosji na działanie ponad jej realnymi możliwościami. Właśnie dyplomatycznymi środkami Moskwa od wieków umacnia swoją pozycję, unikając kosztownych interwencji zbrojnych, które byłyby realizowane przez armię trapiącą korupcję i jedynie pozornie modernizowaną. Takie podejście stworzyło paradoks, w którym zewnętrzny wizerunek Rosji jako potęgi zdecydowanie odbiega od jej wewnętrznej rzeczywistości, co było widoczne już podczas wojny rosyjsko-japońskiej.

Dzieło Michała P. Sadłowskiego stanowi wyjątkową analizę, w której przedstawione są sylwetki szefów rosyjskiej i sowieckiej dyplomacji XX i XXI wieku. Książka ta jest niezwykle cenna dla każdego zainteresowanego polityką zagraniczną Rosji. Historyk dyplomacji, dr Krzysztof Rak, podkreśla wartość tego opracowania, które rzuca światło na fenomen rosyjskiej dyplomacji, konsekwentnie kontynuowaną przez różne okresy - od caratu, przez terror stalinowski, odwilż, zastój, aż po pierestrojkę i współczesne relacje z Zachodem. Jak zauważa Witold Jurasz, mimo że w Rosji wszystko może się zmieniać, jednocześnie niewiele się tak naprawdę zmienia.