Władysław Kopaliński - sylwetka autora

Polski leksykograf i tłumacz był także wydawcą, a w latach 1949-1954 pełnił funkcję prezesa i redaktora naczelnego Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”. Pochodził z zasymilowanej rodziny żydowskiej, jego ojcem był właściciel fabryki kopert Samuel Sterling (zmarły w 1933 roku), a matką Regina z domu Wilner (zmarła w 1932 roku). Był najmłodszym spośród piątki rodzeństwa. Jego edukacja obejmowała gimnazjum realno-filozoficzne im. Michała Kreczmara w Warszawie, a także studia z anglistyki na Uniwersytecie Warszawskim, których jednak nie ukończył. W latach 30. współpracował z ojcem w prowadzeniu drukarni, której był współwłaścicielem. W 1936 roku zawarł związek małżeński z Adelą Bartoszewicz (zmarłą 22 lutego 2007 roku).

Podczas II wojny światowej zdecydował się pozostać w Warszawie, nie udając się do getta. Był żołnierzem organizacji PLAN, jednak w wyniku działań wojennych stracił niemal całą swoją rodzinę. Przed wybuchem powstania warszawskiego udało mu się przedostać do Lublina. Od końca 1944 roku do kwietnia 1959 roku pracował jako zastępca dyrektora programowego do spraw artystycznych Polskiego Radia, które z Lublina przeniesiono do Warszawy w marcu 1945 roku. W latach 40. i 50. XX wieku przygotowywał audycje radiowe „Odpowiedzi z różnych szuflad”. W tamtym czasie, jako redaktor naczelny i prezes współpracował ze Spółdzielnią Wydawniczą „Czytelnik”, a później, od 1954 do 1974 roku, tworzył cotygodniowe felietony dla „Życia Warszawy”. To właśnie w jednym z nich, zatytułowanym „Autentyczny widz” z 2 maja 1959 roku, po raz pierwszy użyto polskiego słowa „nastolatki”.

W latach 1956-1970 pełnił rolę członka komitetu redakcyjnego „Pism” Tadeusza Boya-Żeleńskiego i był korespondentem PAP w Waszyngtonie między 1958 a 1960 rokiem. W marcu 2007 roku ożenił się z tłumaczką literatury pięknej, Anną Mysłowską, która tłumaczyła dzieła takich autorów jak Rachel Billington czy J.M. Coetzee. Zajmował się również tłumaczeniem literatury anglosaskiej, między innymi utworów Sinclaira Lewisa, oraz przygotowywał opracowania literatury klasycznej i współczesnej. Dał się poznać jako autor licznych dzieł leksykograficznych i encyklopedycznych.

Zasługi tego wybitnego leksykografa zostały uhonorowane licznymi nagrodami i wyróżnieniami, w tym Krzyżem Oficerskim i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a także nagrodą kulturalną „Solidarności”. Jego książka roku, „Słownik mitów i tradycji kultury”, zdobyła Warszawską Premierę Literacką w 1985 roku, a w 1986 roku otrzymał Nagrodę Nike Warszawską. Wśród jego wielu osiągnięć znalazła się również nagroda European Prize „Pier Paolo Vergerio” przyznana w 1988 roku. Był także laureatem Nagrody Edytorskiej Polskiego PEN Clubu za całokształt twórczości w 1991 roku oraz nagrody Ikara w 1996 roku.

Jego aktywność polityczna obejmowała członkostwo w PPR w latach 1946-1948 oraz w PZPR w latach 1948-1981. Należał także do Związku Literatów Polskich od 1949 do 1983 roku i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich od 1989 do 2007 roku. Przez lata mieszkał przy ulicy Koszykowej 1 w Warszawie. Odszedł po długiej walce z chorobą nowotworową, umierając nieco ponad miesiąc przed swoim setnym urodzinami. Został pochowany 15 października 2007 roku w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.