Voltaire - sylwetka autora

Voltaire, znany francuski pisarz i myśliciel okresu oświecenia, zdobył sławę dzięki swojej działalności filozoficznej, historycznej i publicystycznej. Był autorem nie tylko powieści i dramatów, ale także obszernych „Listów”, z których zachowały się aż 23 tysiące. Jego śmiałość w wyrażaniu poglądów oraz krytyczny stosunek do istniejących przekonań często wywoływały kontrowersje. Mimo że przypisywano mu różne ideologie, w rzeczywistości nie można go w pełni zaklasyfikować do żadnej z nich. Jego poglądy były zróżnicowane i niejednoznaczne, co umożliwiło różnorodnym grupom, takim jak ateiści czy rewolucjoniści, wybrać go na swojego patrona. Voltaire przy tym przede wszystkim opowiadał się za liberalizmem, podchodząc z dystansem do religii i ideologii. Wiele jego dzieł znalazło się na indeksie ksiąg zakazanych.

Voltaire urodził się w rodzinie mieszczańskiej jako najmłodsze dziecko bogatego notariusza François Arouet i Marie Marguerite Daumart. Jego edukacja rozpoczęła się w 1704 roku w prestiżowym kolegium jezuickim w Paryżu, znanym dziś jako liceum Louis-le-Grand. Tam wyróżniał się szczególnie w naukach filozoficznych i retoryce. Podczas tych lat zetknął się również z wolnomyślicielskimi libertynami, których poglądy wywarły znaczący wpływ na jego światopogląd.

W 1713 roku dołączył jako sekretarz do francuskiego ambasadora w Holandii, Pierre-Antoine de Châteauneuf. Niestety, w latach 1717–1718 Voltaire spędził czas w Bastylii z powodu podejrzeń o autorstwo pamfletów przeciwko regentowi Filipowi II Orleańskiemu. Podczas uwięzienia napisał swoją pierwszą sztukę, "Edyp", która odniosła ogromny sukces.

Voltaire ponownie trafił do Bastylii w 1726 roku po konflikcie z Guy de Rohan-Chabot. Po uwolnieniu, postanowił wyemigrować do Anglii, gdzie przez kilka lat miał możliwość zapoznania się z tamtejszymi osiągnięciami w dziedzinie nauki, filozofii i polityki. Studiował wtedy teorie Isaaca Newtona oraz filozofię Johna Locke’a. Rezultatem tej fascynacji były "Listy filozoficzne", które najpierw ukazały się w Anglii, a następnie we Francji.

Po powrocie do Francji związał się z wybitną matematyczką i fizyczką, markizą Émilie du Châtelet, co znacząco wpłynęło na jego życie osobiste. Choć próbował zaistnieć na dworze królewskim w Wersalu, jego niezależny charakter rodził konflikty.

Spędził kilka lat na dworze pruskim, gdzie otrzymał nawet order Pour le Mérite, ale zażyłość z Fryderykiem II zakończyła się konfliktami. Po powrocie do Genewy, osiadł w posiadłości w Ferney, gdzie z powodzeniem zarządzał swoim majątkiem, rozbudowując go i zakładając manufaktury.

Voltaire zyskał przydomek „oberżysty Europy” przez liczne wizyty artystów, uczonych i dyplomatów. W 1762 r. dzięki niemu ukazał się „Testament” Jana Mesliera, księdza ateisty. Jego triumfalny powrót do Paryża w 1778 roku, gdzie przywitano go z ogromnym entuzjazmem, jest uznawany przez niektórych historyków za preludium rewolucji francuskiej.

Po śmierci, w 1791, jego szczątki, z wielkim ceremoniałem, przeniesiono do Panteonu. Cała uroczystość była celebrowana z wyjątkowym rozmachem, co odzwierciedlało jego niezwykły wpływ na epokę oświecenia.