Chaim Nachman Bialik - sylwetka autora

Chaim Nachman Bialik, znany jako "odnowiciel poezji hebrajskiej", był żydowskim poetą piszącym po hebrajsku i w jidysz, a także uznawanym wieszczem narodowym Izraela. Oprócz poezji zajmował się prozą, tłumaczeniem, esejami i wydawnictwem. Jego kariera nabrała rozpędu, gdy w 1901 roku wydał swój pierwszy zbiór wierszy w Warszawie, zyskując reputację "odrodziciela" literatury. Bialik zrewolucjonizował hebrajską poezję, odchodząc od sztywnych zasad poezji retorycznej Haskali i wprowadził świeży, żywy język. Jego styl charakteryzował się użyciem potocznych zwrotów oraz własnych, subtelnych wynalazków językowych. Bialik unikał przy tym efekciarstwa literackiego, koncentrując się na sile myśli i konstrukcji utworu.

Urodził się na Wołyniu, w małym miasteczku Radi. Wczesna śmierć ojca wpłynęła na rozproszenie jego rodziny. W wieku 16 lat trafił do jeszywy w Wołożynie na Litwie, gdzie pierwotnie miał zostać rabinem. Jednak przeżył tam kryzys wiary, który na zawsze ukształtował konflikt między tradycją a nowoczesnymi ideami w jego twórczości. W 1891 roku Bialik przybył do Odessy, by dołączyć do koła literatów hebrajskich wokół filozofa Ahada Ha'ama, co wpłynęło na dalszy rozwój jego kariery.

W ciągu kolejnych 20 lat napisał większość swoich najważniejszych dzieł, równocześnie pracując jako redaktor i wydawca. Zajmował się między innymi tworzeniem antologii "Sefer Haagada" (Księga przypowieści) i wyborem średniowiecznej poezji hebrajskiej, co zdumiało Maksyma Gorkiego.

Po I wojnie światowej Bialik przez trzy lata działał w środowiskach literackich Hamburga i Berlina, po czym przeniósł się do Palestyny. W końcowych latach życia dużo podróżował, zmarł w Wiedniu. Jego twórczość, choć nienadzwyczaj obfita, jest niezwykle ważna. Tworzył klasycyzujące poematy, oskarżał żydowską bierność, a także zainspirowany pogromem w Kiszyniowie napisał ważną lamentację. Z drugiej strony, jego dzieła oferują wizje poetyckie, skłaniające się ku mistyce, a pieśni ludowe i liryki są pełne emocji i często naznaczone rozpaczą.

Z wyjątkiem cyklu wierszy dla dzieci, wszystkie jego utwory napisane zostały w wschodnioeuropejskiej odmianie hebrajskiego, zwanej aszkenazi.