Uskoki i kontynuacje

„Uskoki i kontynuacje” to fascynująca analiza literatury tworzonej przez kobiety na przełomie XIX i XX wieku oraz w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku, z uwzględnieniem okresu do wybuchu II wojny światowej. Książka ta bada, jak pisarki z epok Młodej Polski oraz dwudziestolecia międzywojennego intensywnie angażowały się w rozwijanie swoich wyjątkowych stylów. Autorki, zarówno powieściopisarki, dramatopisarki, jak i poetki, poszukiwały nowych form wyrazu, często eksperymentując z językiem, aby odzwierciedlać własne cele twórcze. Ich dzieła często stanowiły pomost między różnymi pokoleniami i epokami literackimi, zarówno dzięki ich biografiom, jak i jako kreatywne kontynuatorki tradycji tworzonych przez wcześniejsze pokolenia pisarek.

Anna Pekaniec, autorka tej monografii, koncentruje się na zrozumieniu dynamiki literatury kobiecej oraz ukazaniu autonomii tych twórczyń, które działały często poza oficjalnymi ugrupowaniami literackimi. Wykorzystując metafory z zakresu geologii i krytyki feministycznej, rekonstruuje zmiany i ewolucję literatury tworzonej przez kobiety, podkreślając takie postaci jak Zapolska, Nałkowska, Hertzówna, Morozowicz-Szczepkowska, Gamska-Łempicka, Świrszczyńska i Ginczanka. Jej analiza obejmuje także zmiany społeczne i kulturowe, które wpłynęły na rolę kobiet w literaturze i społeczeństwie, co sprawia, że książka jest pouczająca zarówno dla badaczy, jak i entuzjastów literatury.

Anna Pekaniec nie skupia się na ocenie artystycznej wartości omawianych utworów, lecz pragmatycznie bada brakujące ogniwa w historii polskiego pisarstwa kobiecego, wnosząc nowe interpretacje. Jej praca odznacza się szczegółowym podejściem opartym na bogatej bazie faktograficznej i bibliograficznej. Dzięki biegłości w wykorzystaniu zarówno tradycyjnych, jak i cyfrowych archiwów, Pekaniec przedstawia wyniki swoich badań w sposób żywy i angażujący, unikając przy tym suchego języka akademickiego.

Anna Pekaniec pełni funkcję adiunktki z habilitacją w Katedrze Krytyki Współczesnej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest autorką dwóch znaczących monografii dotyczących kobiecej literatury dokumentu osobistego oraz aktywnie kieruje Pracownią Badań Biografii i Autobiografii na UJ. Jej zainteresowania badawcze obejmują szeroki zakres tematów, w tym literaturę dokumentu osobistego, historię literatury kobiet, feministyczną krytykę literacką oraz literaturę niefikcjonalną.