Nieśmiertelny

"Nieśmiertelny" to debiutancka powieść fabularna Bożeny Keff, wcześniej znanej jako poetka i eseistka. W większości opowiadań tego zbioru centralną postacią jest Marzanna, której życie i starzenie się odzwierciedlają zmieniające się historyczne warunki. Przez pryzmat jej losów doświadczamy ciągle żywej pamięci o Zagładzie, obserwujemy wydarzenia wokół marca 1968 roku, okres Solidarności i powstawanie nowego liberalnego porządku w Polsce. Każdy z tych historycznych momentów staje się dla Marzanny trudnym doświadczeniem.

Marzanna, będąca Żydówką, ma męża Polaka. Choć jego rodzina oficjalnie zaprzecza antysemickim poglądom, te przeniknęły do ich naturalnych reakcji i codziennych zachowań. Bohaterka żyje w emocjonalnym więzieniu, doceniając realność męża, ale cierpiąc z powodu braku wspólnoty duchowej i mentalnej. To właśnie Roman, jej mąż, jest dla niej przyczyną dusznego poczucia bycia pogrzebaną za życia.

Centralnym tematem "Nieśmiertelnego" jest problematyka śmierci, a postacie w książce różnie z nią współistnieją. Niektórzy wybierają życie niczym martwi, zastanawiając się, czy wiara w życie pośmiertne nie jest formą dobrowolnego zniczenia się w teraźniejszości. Keff z niesamowitą literacką wrażliwością przedstawia aktualne spory światopoglądowe, ukazując Polskę rozdwojoną pomiędzy katolicki pesymizm a oświeceniową wiarę w lepsze jutro. Wnikliwie analizuje uprzedzenia zakorzenione w naszej kulturze, które wpływają na duchową kondycję społeczeństwa — społeczeństwa niezdolnego do prawdziwej bliskości, pełnego podejrzeń i gotowego na przemoc, nawet gdy ma ona formę "miłosierdzia".

"Nieśmiertelny" to świetny portret polskiej społeczności oraz wzruszający obraz kobiety, która pragnie pełni życia, choć wie, że niewiele czasu jej na to pozostało.