Komisje porządkowe cywilno-wojskowe województwa

Książka analizuje działania dwóch istotnych instytucji administracyjnych na terenie okrojonego po pierwszym rozbiorze województwa krakowskiego: komisji porządkowych cywilno-wojskowych w powiatach krakowskim, proszowskim, lelowskim oraz ksiąskim w latach 1790-1792. Praca tych komisji obejmowała różnorodne zagadnienia, takie jak wojskowość, sądownictwo, system fiskalny, gospodarka, bezpieczeństwo publiczne, statystyka, kontrola migracji, opieka zdrowotna, higiena, pomoc dla ubogich oraz edukacja podstawowa. Tematyka jest kluczowa dla zrozumienia historii polskiej administracji oraz przemian w okresie reform Sejmu Wielkiego, a dotychczas nie została dogłębnie zbadana.

Monografia podkreśla znaczenie lokalnej perspektywy w badaniach nad działalnością komisji, co jest szczególnie istotne z powodu strat w archiwach centralnych spowodowanych przez wojny. Nowatorstwo pracy polega na oparciu się na źródłach rękopiśmiennych, drukowanych i kartograficznych z archiwów oraz bibliotek zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Wypełnia ona lukę w polskiej historiografii i przyczynia się do rozwoju badań nad administracją w okresie stanisławowskim, wykorzystując materiały wytworzone przez komisje do zrozumienia różnych problemów tego okresu.

Książka będzie wartościowa nie tylko dla zawodowych historyków, demografów i badaczy XVIII wieku, ale także dla pasjonatów historii regionalnej, lokalnych dziejów oraz genealogów. Przydatna będzie również dla innych badaczy dzięki przedstawieniu mikrohistorii społecznej i wzbogaceniu wiedzy o miastach i wsiach dawnego województwa krakowskiego.