Bitwy o przeszłość. Nauka, polityka, media, edukacja

Ludzkość od zawsze zmaga się z pytaniami o swoje pochodzenie i przyszłość. Te fundamentalne kwestie niezmiennie wykraczają poza nasze możliwości poznawcze, co prowadzi do sprzecznych odpowiedzi wywołujących różnorakie emocje – od radości po strach. Choć przejście od dumy i lęku do megalomanii bądź depresji nie wydaje się bezpośrednie, to zarówno jednostki, jak i całe narody często z lekką ręką wkraczają na tę niebezpieczną ścieżkę, uzasadniając to wyimaginowaną potrzebą obrony. Zmierzają wówczas ku zagładzie, nie zdając sobie sprawy, że na granicy upadku stają się marionetkami Historii. I chociaż Historia lubi figle, surowo kara tych, którzy sobie z niej drwią, sprowadzając na nich destrukcyjne burze, których jesteśmy sami sprawcami. Kultura zachodnia nie może istnieć poza kontekstem historii. Niekorzystne zmiany w myśleniu historycznym odzwierciedlają kryzys naszej cywilizacji. Choć przeszłość ciągle nas pochłania, to oddalamy się od jej krytycznej analizy, zastępując ją pamięcią, a niekiedy wręcz pamiętliwością. Książka ta skupia się na konfliktach wokół przeszłości, jakie toczą się na pograniczu pamięci i historii, uwypuklając stereotypy, mity i narodowe obsesje, które kształtują nasze postrzeganie rzeczywistości.

Autorem tej pracy jest Jan M. Piskorski – profesor studiów porównawczych na Uniwersytecie Szczecińskim, historyk, eseista, a także tłumacz i autor opowiadań. Posiada wiele wyróżnień, w tym Nagrodę Berlińsko-Brandenburskiej Akademii Nauk za całokształt pracy twórczej. Jego książka „Wygnańcy. Przesiedlenia i uchodźcy w dwudziestowiecznej Europie” została uhonorowana nagrodą ministra nauki i szkolnictwa wyższego oraz nominowana do nagrody "Polityki" za najlepszą książkę historyczną roku, a także literackiej nagrody "Srebrny Kałamarz". Otrzymał również Zachodniopomorskiego Nobla, przyznawanego wybitnym naukowcom. W ostatnich latach w wydawnictwie Bellona ukazały się jego trzy tomy prac: „Polska - Niemcy. Blaski i cienie tysiącletniego sąsiedztwa” (2017), „Pomeranika” (2020) i „Gorzka sól historii. Migracje i transformacje” (2021). Wspólnie z fotografikiem Timmem Stützem opublikował również w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie pracę „Spacer między słowem a obrazem” (2023).