Stanisław Wyspiański obraz bohatera

Książka autorstwa Bogdana Toszy poświęcona jest analizie i refleksji nad dwoma spektaklami: "Akropolis" oraz "Chryje z Polską", które zrealizował jako reżyser na scenie Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego w Katowicach. Tosza, obejmując w 1992 roku stanowisko dyrektora tego teatru, zdawał sobie sprawę z wyjątkowości placówki, będącej jedynym teatrem w Polsce noszącym imię Stanisława Wyspiańskiego. To właśnie postać patrona, znanego ze swojej interdyscyplinarności i unikalnego podejścia do sztuki, zainspirowała Toszę do stworzenia ambitnego programu artystycznego teatru na kolejne jedenaście lat.

Jednym z najważniejszych wyzwań stała się inscenizacja "Akropolis", dzieła uznawanego przez wielu za jedno z najtrudniejszych w dorobku autora "Wesela". Decyzja o wystawieniu tego dramatu nabrała dodatkowego znaczenia w kontekście wstąpienia Polski do Unii Europejskiej oraz rosnącej debaty na temat kulturowych korzeni kraju. Dwa kluczowe filary "Akropolis", czyli obszar biblijny oraz mitologia grecko-rzymska, umożliwiły teatrowi uczestnictwo w istotnym dialogu społecznym. Reżyser oraz jego zespół stanęli przed wyzwaniem: jak przedstawić tę sztukę współczesnym odbiorcom? Kluczowym zabiegiem była rekonstrukcja postaci Poety, czerpiąca z didaskaliów utworu oraz inspiracji z życiowych zmagań Wyspiańskiego z chorobą i jego głębokiego związku z polskością.

Innym znaczącym projektem była sztuka "Chryje z Polską" autorstwa Macieja Wojtyszki, która koncentruje się na niewielu znanym epizodzie z historii Polski. Utwór odtwarza jedyne znane spotkanie między Stanisławem Wyspiańskim a Józefem Piłsudskim, które miało miejsce 1 marca 1905 roku i obracało się wokół idei finansowego wsparcia dla przyszłej armii polskiej. Spotkanie to, do którego nawiązanie pomógł Stefan Żeromski, pokazuje, jak sztuka i polityka mogą się przenikać i dialogować, jednocześnie ujawniając historyczne napięcia i rany w mentalności Polaków. Wojtyszko, ilustrując konfrontację dwóch wybitnych postaci, rzuca nowe światło na możliwości porozumienia między nimi, podkreślając rolę sztuki w szerszej debacie społecznej.