Ramiona Antajosa. Z teorii i historii regionalizmu literackiego w Polsce

Małgorzata Mikołajczak w swojej książce zagłębia się w temat literackiego regionalizmu w Polsce, oferując trójwymiarową analizę zagadnienia. Skupia się na jego historycznych korzeniach, teoretycznych ujęciach oraz interpretacyjnych aspektach. Badaczka śledzi ewolucję idei regionalistycznej, omawia towarzyszące jej wyzwania badawcze i wnikliwie bada wybrane motywy występujące w literaturze regionalnej. Kończąc, zwraca uwagę na regionalne wątki w twórczości Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta. Jej praca wynika z badań prowadzonych w ramach międzyuczelnianego projektu „Nowy regionalizm w badaniach literackich”.

Tytuł książki, zaczerpnięty z eseju Herberta "Antajos", odwołuje się do mitu o Anteuszu, którego często postrzega się jako metaforę regionalizmu. Antajos, będący symbolem związku z ojczystą ziemią, a jednocześnie przypomnieniem o potencjalnej klęsce w starciu z Herkulesem, stanowi osie refleksji regionalistycznej, odzwierciedlając zarówno jednolitą narrację telluryczną, jak i bardziej konfrontacyjną analizę. Tym samym książka ilustruje wzrastające zainteresowanie regionalizmem, które przejawia się w kontekście współczesnych przemian kulturowych i nowych nurtów w naukach humanistycznych i społecznych. "Ramiona Antajosa" ambitnie dążą do ukazania tego bogactwa tematyki.

Opracowanie Mikołajczak to nie tylko wartościowe studium, ale także ważny przyczynek do dalszych poszukiwań i dyskusji naukowych. Z pasją bada regionalizm zarówno jako ideę, jak i wyzwanie badawcze oraz zjawisko kulturowe, dzięki czemu ukazuje go z różnych perspektyw. Przekonujące analizy opierają się na solidnych podstawach badawczych, a jasno sformułowana argumentacja przyciąga uwagę czytelników. Mikołajczak z sukcesem identyfikuje i eksploruje problemy badawcze, oferując nowe podejścia do analizy zagadnień regionalnych. W różnych fragmentach książki wciela się w role historyka, teoretyka i praktyka regionalizmu, co czyni jej pracę kluczową pozycją w serii „Nowy regionalizm w badaniach literackich”.

Prof. dr hab. Elżbieta Dutka w swojej recenzji podkreśla, że praca Mikołajczak jest nie tylko ważnym, ale i fundamentalnym dodatkiem do wspomnianej serii wydawniczej. Autorka, będąc profesorem uniwersyteckim i kierując Zakładem Literaturoznawstwa w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego, wnosi do tego projektu bogate doświadczenie oraz wiedzę, co potwierdzają jej wcześniejsze publikacje dotyczące poezji Urszuli Kozioł i Zbigniewa Herberta, jak również liczne monografie na temat regionalizmu literackiego.