Krzyk i utwory wojenne. Dzieła literackie. Edycja krytyczna. Tom 7

Nieustannie dręczyła go myśl, że ziemia zatruwa ludzkość, co prowadzi do wybuchów konfliktów i wojen, stanu szalonego delirium, w którym ludzie z niewyobrażalną wściekłością niszczą to, co stworzyli i z czego byli dumni. Wszystko, co wieki pracy i ambicji stawiały na równi z boską mocą i co nazywano "kulturą", teraz ulega zagładzie. Szatan, siedząc na ramionach krzyża Zbawiciela, śmiał się szczerze, co wzbudziło niepokój nawet w wieży. Ale on sam zaśmiał się z powodu bezsilnej rozpaczy, uświadamiając sobie, że ludzkość dopiero zaczyna doświadczać zupełnie nowego rodzaju delirium.

Pod przewodnictwem prof. dr hab. Gabrieli Matuszek-Stec, zespół uczonych z całej Polski przygotowuje długo oczekiwaną 11-tomową krytyczną edycję dzieł literackich Stanisława Przybyszewskiego. Prace te są częścią Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki i mają ukazać się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. To przedsięwzięcie ma ogromne znaczenie, zwłaszcza że nigdy wcześniej takie dzieła nie zostały opublikowane w języku polskim w całości. Choć w latach 20. XX wieku Instytut Wydawniczy "Lektor" planował realizację tego zadania, śmierć pisarza zatrzymała projekt, podczas gdy w Niemczech podobna edycja powstała w latach 90.

Stanisław Przybyszewski, postać barwna i niezwykle wpływowa w epoce modernizmu, wywarł trwały ślad w literaturze polskiej i niemieckiej. Za życia stał się legendą. Strindberg nazywał go "genialnym Polakiem", a w Berlinie zyskał przydomki "króla bohemy" i "nowego mesjasza literatury". W Polsce był uznawany za inicjatora modernistycznych przemian, a jego twórczość zyskała znaczne uznanie także w Rosji i krajach słowiańskich.

Nowa edycja uwzględnia wszystkie dzieła literackie Przybyszewskiego napisane po polsku: poematy prozą, powieści, opowiadania, a także dramaty i inne mniejsze utwory, w tym także przekłady własne autora. W przypadku wersji niemieckich porównano oba teksty, a zmiany czy opuszczenia zostały przetłumaczone i zawarte w krytycznym aparacie. Każdy tom opatrzony jest obszernym wstępem historycznoliterackim i dodatkiem krytycznym, czyniąc edycję przystępną zarówno dla specjalistów, jak i miłośników literatury.