Wincenty Witos - sylwetka autora

Wincenty Witos (urodzony 22 stycznia 1874 roku w Wierzchosławicach niedaleko Tarnowa, zmarł 31 października 1945 roku w Krakowie) był znaczącą postacią polskiej sceny politycznej, szczególnie w obszarze ruchu ludowego. Trzykrotnie sprawował funkcję premiera Rzeczypospolitej Polskiej. Jego zaangażowanie w działalność polityczną rozpoczęło się w 1895 roku od członkostwa w Stronnictwie Ludowym, a w następnych latach, od 1908 do 1914, pełnił rolę posła w galicyjskim Sejmie Krajowym. Był także wójtem Wierzchosławic przez 22 lata, od 1909 do 1931 roku.

Witos działał w austriackiej Radzie Państwa w latach 1911–1918, a od 1914 roku był związany z PSL „Piast”, gdzie pełnił funkcję prezesa do 1931 roku. Brał udział w pracach Naczelnego Komitetu Narodowego i odgrywał kluczową rolę w Lidze Narodowej oraz Polskiej Komisji Likwidacyjnej. Od 1919 roku zasiadał w polskim Sejmie i trzykrotnie stanął na czele rządu, jednak jego trzeci gabinet zakończył działalność w wyniku zamachu majowego w 1926 roku.

W okresie 1929–1930 Witos był jednym z liderów Centrolewu, a w 1930 roku został aresztowany przez władze sanacyjne i oskarżony w procesie brzeskim o planowanie zamachu stanu, co skutkowało wyrokiem półtora roku więzienia. Unikając skutków wyroku, wyemigrował do Czechosłowacji. Na krótko przed wybuchem II wojny światowej wrócił do Polski, lecz niemal natychmiast został internowany przez niemieckie władze okupacyjne, które poprosiły go o utworzenie rządu kolaboracyjnego – propozycję tę stanowczo odrzucił.

Po zakończeniu wojny, Wincenty Witos otrzymał nominację na wiceprzewodniczącego Krajowej Rady Narodowej, jednak nie objął tego stanowiska. W 1945 roku został wybrany na prezesa nowo powstałego Polskiego Stronnictwa Ludowego.