Victor Klemperer - sylwetka autora

Niemiecki pisarz, dziennikarz, filolog romanista i literaturoznawca, pełnił funkcję profesora historii literatury francuskiej. Jego dzienniki, opublikowane w 1995 roku w Niemczech, szczegółowo opisują jego życie pod rządami Cesarstwa Niemieckiego, Republiki Weimarskiej, III Rzeszy oraz Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Urodził się w Gorzowie Wielkopolskim, który wówczas nosił nazwę Landsberg an der Warthe. Studiował w różnych europejskich miastach, takich jak Monachium, Genewa, Paryż i Berlin. Na początku XX wieku, od 1905 do 1912 roku, pracował w Berlinie jako niezależny dziennikarz. W 1914 roku uzyskał habilitację, co umożliwiło mu objęcie stanowiska wykładowcy na Uniwersytecie w Neapolu.

Podczas I wojny światowej, w listopadzie 1915 roku, zgłosił się jako ochotnik do armii niemieckiej. Służył na froncie zachodnim jako artylerzysta, a później pracował w cenzurze wojskowej w Kownie i Lipsku. Po wojnie, w 1920 roku, został profesorem romantyzmu w Dreźnie. Jego zapiski z czasów III Rzeszy oddają atmosferę narastającego lęku. Z powodu żydowskiego pochodzenia, od 1933 roku, był systematycznie wykluczany z życia akademickiego i społecznego, mimo iż jego dawni znajomi deklarowali niechęć do nazistów.

W 1933 roku, na mocy ustawy o przywróceniu zawodowej służby cywilnej, wszyscy profesorowie niearyjscy zostali usunięci z pracy, z wyjątkiem tych, którzy walczyli na froncie. Choć początkowo jego zasługi wojenne pozwoliły mu pozostać na stanowisku, nie mógł korzystać z uniwersyteckiej biblioteki, a w 1935 roku przeszedł na wcześniejszą emeryturę. Skupił się wtedy na badaniach nad historią literatury francuskiej XVIII wieku, co przerwały ustawy norymberskie, zabraniające Żydom dostępu do bibliotek i prasy.

Podczas II wojny światowej, pozbawiony domu, został wraz z żoną, która nie była Żydówką, zmuszony do zamieszkania w Judenhaus. Przeżyli naloty na Drezno w lutym 1945 roku, uniknęli deportacji, a następnie uciekli, posługując się fałszywymi dokumentami na terenie Saksonii i Bawarii. Po zakończeniu wojny Klemperer wrócił do pracy akademickiej, wykładając w różnych uniwersytetach w NRD. Od 1950 roku był członkiem Akademii Nauk NRD, a w latach 1950-1958 działał jako poseł do Izby Ludowej z ramienia Kulturbundu. W swoich dziennikach wyrażał frustrację z powodu ograniczonych możliwości działania i ceremonialnej roli instytucji, które reprezentował.