Henryk Markiewicz - sylwetka autora

Prof. Henryk Markiewicz, pierwotnie Herman Markiewicz, to wybitny polski teoretyk i historyk literatury pochodzenia żydowskiego. W trakcie II wojny światowej wraz z rodziną przeniósł się do Lwowa, a następnie wgłąb Rosji, gdzie podjął pracę jako ładowacz drewna. Po zakończeniu wojny, w 1946 roku, rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jego działalność naukowa obejmowała publikacje w różnych czasopismach, w tym w "Przekroju" i "Dzienniku Polskim", a także objęcie funkcji redaktora naczelnego "Życia Literackiego".

Markiewicz zdobył stopień kandydata nauk humanistycznych w IBL PAN w 1955 roku, rok później uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1964 roku został mianowany profesorem zwyczajnym. Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności oraz Polskiej Akademii Nauk, a także pełnił funkcję dyrektora Instytutu Filologii Polskiej UJ, obecnie znanego jako Wydział Polonistyki.

Przez wiele lat pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego "Pamiętnika Literackiego", uczestniczył w redagowaniu "Polskiego Słownika Biograficznego", pracował nad serią "Biblioteka Studiów Literackich", a także był członkiem redakcji naczelnej "Obrazu Literatury Polskiej XIX i XX wieku". Jego zasługi dla kultury zostały docenione odznaczeniem Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski w 2000 roku oraz Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" w styczniu 2007 roku. Jego książka biograficzna o Boy-Żeleńskim została uhonorowana nagrodą Krakowska Książka Miesiąca w czerwcu 2001 roku.

Prof. Markiewicz otrzymał tytuły doktora honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie oraz Uniwersytetu Gdańskiego w 1996 roku. Jest powszechnie uznawany za nestora krakowskiej polonistyki, a obecnie, jako emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, specjalizuje się w historii i teorii literatury. Jest autorem wielu fundamentalnych prac, w tym klasycznego podręcznika do pozytywizmu oraz licznych rozpraw o Prusie i Żeromskim. Jego działalność edukacyjna wpłynęła na liczne pokolenia polonistów.

W wydanej przez krakowski Universitas antologii "Igraszki literackie polonistów", której autorami są Henryk Markiewicz i Michał Rusinek, czytamy, że "polonista to ktoś, kto zna, gdzie wstawić przecinek oraz przeczytał wszystkie literackie opisy przyrody". Dodają, że "wzbudza on uczucia zarówno podziwu, jak i współczucia", zastanawiając się jednocześnie, czym jakiem innym zajmują się poloniści, jeśli nie wstawiają przecinków czy nie kontemplują opisów przyrody. Odpowiedzią jest, że oddają się literackim zabawom.