Fryderyk Engels - sylwetka autora

Friedrich Engels, wpływowy niemiecki filozof i socjolog, odegrał kluczową rolę w rozwoju socjalizmu jako jeden z organizatorów I i II Międzynarodówki. Jako bliski współpracownik Karla Marksa, z którym stworzył fundamenty marksizmu, materializmu historycznego oraz socjalizmu naukowego, zasłynął jako współautor „Manifestu komunistycznego”.

Urodził się 28 listopada 1820 roku w Barmen w rodzinie silnie związanej z pietyzmem, która prowadziła przedsiębiorstwa włókiennicze zarówno w rodzinnym mieście, jak i w Manchesterze. Po ukończeniu szkoły w 1837 roku rozpoczął pracę w Bremie, gdzie również zaczęła się jego przygoda z literaturą, publikując swoje utwory inspirowane młodoniemcami.

Engels zaangażował się w politykę, pisząc do kilku czasopism, w tym „Telegraph für Deutschland” i „Morgenblatt”, używając pseudonimu Friedrich Oswald. Tworzył artykuły, które łączyły tematykę polityczną z literacką i historyczną, starając się uniknąć konfliktu z cenzurą. Swoją działalność reporterską rozwinął w „Listach z Wuppertalu”, gdzie opisywał trudne warunki pracy i życia robotników.

W 1841 roku Engels jako ochotnik wstąpił do wojska w Berlinie, gdzie miał okazję zgłębiać poglądy heglowskie, wpływające na uformowanie jego światopoglądu. Tam też po raz pierwszy spotkał Karola Marksa oraz Mojżesza Hessa, pioniera komunizmu na niemieckiej ziemi. Po zakończeniu służby wojskowej w 1842 roku, Engels przeprowadził się do Manchesteru, co istotnie wpłynęło na jego przyszłe dzieła, głównie dzięki obserwacjom życia robotników i bliskiej relacji z Mary Burns.

W 1845 roku opublikował swoją ważną pracę „Położenie klasy robotniczej w Anglii”, która dokumentowała ciężkie warunki życia robotników przemysłu włókienniczego. To doświadczenie i obserwacje zdobyte w Manchesterze były kluczowe dla jego przyszłych przedsięwzięć.

Engels, zafascynowany koncepcjami socjalizmu, włączył się do międzynarodowego ruchu robotniczego. W 1847 roku, uczestnicząc w kongresie Związku Sprawiedliwych, współtworzył program polityczny ugrupowania, który stał się bazą do opracowania „Manifestu komunistycznego” wydanego w 1848 roku.

Rewolucyjne wydarzenia Wiosny Ludów w 1848 roku skłoniły Engelsa i Marksa do powrotu do Prus, gdzie zaczęli publikować „Neue Rheinische Zeitung”. Jednak w obliczu represji zmuszeni byli do wyjazdu z kraju. Poza Prusami, Engels kontynuował działalność polityczną, angażując się w różne ruchy, w tym powstanie w Badenii w 1849 roku.

Kiedy sytuacja rewolucyjna wygasła, Engels osiadł w Anglii, gdzie ponownie zaczął pracować w rodzinnej firmie, wspierając finansowo Marksa. Po śmierci ojca w 1869, zrezygnował z pracy w przemyśle i całkowicie poświęcił się publicystyce oraz działalności politycznej.

W Londynie, jako członek Rady Generalnej I Międzynarodówki, dążył do upowszechnienia marksizmu. Po śmierci Karla Marksa w 1883 roku Engels kontynuował jego dzieło, przygotowując i edytując jego prace, w tym kolejne tomy „Kapitału”. Engels zmarł w 1895 roku, a jego ostatnią wolą było, aby jego prochy zostały rozrzucone nad Atlantykiem.