Chrétien de Troyes - sylwetka autora

Chrétien de Troyes był wybitnym francuskim poetą średniowiecznym, znanym przede wszystkim jako autor romansów rycerskich o legendach arturiańskich, które stały się klasyką literatury. Jego dzieła, takie jak "Percewal z Walii", "Lancelot" i "Iwajn", wnosiły nieoceniony wkład w rozwój tej tematyki. Choć informacje o jego biografii są bardzo ograniczone, wiadomo, że tworzył między 1160 a 1190 rokiem. Początkowo był związany z dworem Marii, hrabiny Szampanii w Troyes, a następnie Filipa, hrabiego Flandrii.

Chrétien, podpisujący swoje prace jako Crestïens, jest autorem pięciu zachowanych romansów opartych na legendach arturiańskich: "Erek i Enida", "Cligès", "Lancelot", "Iwajn" oraz "Percewal". Początkowo zajmował się tłumaczeniami dzieł Owidiusza i napisał również powieść "O królu Marku i królowej Izoldzie". Już w XIII wieku jego prace zaczęły być tłumaczone i adaptowane, zyskując szerokie uznanie.

Znakiem rozpoznawczym Chrétiena była jego wiedza o rycerskości i heraldyce, co doprowadziło niektórych badaczy, jak Gaston Paris, do hipotezy, że mógł być heroldem. Inni, jak Ernst Wechsler, sugerowali, że poeta pełnił funkcję kanonika lub scholastyka, co wiązałoby się z jego rozległą wiedzą literacką.

Chrétien był uczonym człowiekiem, zaznajomionym nie tylko z legendami bretońskimi, ale i klasyczną literaturą łacińską. W jego pracach można znaleźć odwołania do poetów takich jak Owidiusz, Wergiliusz, czy Horacy, co wskazuje na wpływ XII-wiecznego renesansu łacińskiego na jego twórczość.

Pierwszym zachowanym romansem Chrétiena, "Erek i Enida", opowiada o młodym rycerzu Ereku, który przeżywa przygody z Enidą, ucząc się łączyć miłość małżeńską z obowiązkami rycerskimi. Jego kolejne dzieło, "Cligès", łączy wątki arturiańskie z bizantyjskimi, ukazując skomplikowane relacje miłosne i tematyka ta staje się dominująca w jego twórczości.

"Lancelot z Jeziora" skupia się na zakazanej miłości Lancelota do królowej Ginewry, co reprezentuje problematykę miłości dwornej, podporządkowanej etykiecie trubadurów. Zarówno w "Iwajnie", gdzie rycerskość i miłość są ukazywane jako wymagające równowagi, jak i w "Percewalu", gdzie pojawiają się elementy religijno-mistyczne związane z poszukiwaniem Graala, Chrétien z powodzeniem rozwijał swoje tematy, kształtując literaturę nie tylko francuską, ale również europejską.

Pod wpływem jego twórczości pozostawali tacy twórcy jak Szekspir, Pierre Corneille czy Victor Hugo. Niestety, nie posiadamy pewnych informacji o jego osobistym życiu czy datach narodzin i śmierci, choć pojawiają się przypuszczenia, że zmarł w 1195 roku.