Slenderman. Internetowy demon, choroba psychiczna i zbrodnia dwunastolatek

Przestępstwa popełnione przez osoby małoletnie wydają się zjawiskiem na tyle marginalnym, że na co dzień zdają się istnieć poza naszą świadomością. Z premedytacją spychamy je w najciemniejszą otchłań niebytu. Wypieramy jako coś niemożebnie niewygodnego, gdyż w naszej ludzkiej, jakże krótkowzrocznej naiwności wydają się nam czymś zupełnie nieprawdopodobnym. Wręcz niemożliwym. A jednak, gdy tylko dochodzi do prawdziwej tragedii, której sprawcami są dzieci, bez zawahania rzucamy ostre jak brzytwa osądy, odmawiając im jednako prawa do dzieciństwa, jak i człowieczeństwa. Wyzywamy od potworów i domagamy się ostatecznego ostracyzmu, pragnąc by za swoje nieakceptowane społecznie czyny nieletni odpowiadali jak osoby dorosłe. W pełni świadome. I takąż też poniosły kar ę niezależnie od tego, czy rozumieją wagę długotrwałych konsekwencji, jakie niechybnie poniosą, usłyszawszy wyrok skazujący.

Pod koniec maja 2014 roku małym miastem Waukesha w stanie Wisconsin wstrząsnęła szokująca wieść o wspólnej ucieczce dwóch dwunastoletnich dziewcząt, które wcześniej dopuściły się próby zabicia swojej szkolnej przyjaciółki. O żadnej pomyłce nie było mowy. Nie to był też nieszczęśliwy wypadek podczas nazbyt beztroskiej zabawy, ani zgubny w skutkach impuls ciekawości, tylko metodycznie zaplanowana zbrodnia, której ostatni akt rozegrał się w lokalnym parku, do którego podstępem zwabiono niczego się nie spodziewającą ofiarę. Stab, stab, stab. Dziewiętnaście ciosów spadło na unieruchomioną Payton, która krzyczała z bólu, oddychając z trudem i jednocześnie tracąc ostrość widzenia. Ranione, krwawiące ciało było w stanie szoku, gdy pozostała dwójka oddalała się z miejsca zbrodni przekonana o dopełnieniu misji. Kiedy pokonywały kolejne kilometry, zmierzając do znanego tylko sobie celu, Payton ostatkiem sił zaczęła się przemieszczać. Miała ogromne szczęście. W ustronnym miejscu znalazł ją przejeżdżający tamtędy rowerzysta, który niezwłocznie zadzwonił na numer alarmowy. Gdy dyspozytor usłyszał o ataku nożem na dziecko, początkowo nie był w stanie uwierzyć. Aczkolwiek fakty były tyleż niepokojące, co niepodważalne. Szpitalni lekarze walczyli o życie Leutner, podczas gdy policja poszukiwała sprawczyń tego haniebnego wyczynu. Dwójka dzieciaków drugiemu dziecku… Jakież okoliczności doprowadziły do tak traumatycznego wydarzenia? Czy można to w ogóle zrozumieć? Jakkolwiek racjonalnie wytłumaczyć? A może się nie da, bo naraz zawiodło zbyt wiele obciążających czynników?

Zanim na horyzoncie pojawiła się Anissa, Morgan i Payton (zwana Bellą) były nierozłącznymi przyjaciółkami od czwartej klasy, różniąc się od siebie tak, jak to tylko możliwe w ich wieku. Morgan była uznawana przez pozostałych rówieśników za dziwacznego odludka. Zdarzało się jej rozmawiać z wyimaginowanymi postaciami czy widzieć rzeczy niedostrzegalne gołym okiem. A jej zmysły pozostawały wyczulone na… kolory. Bella zaś była łagodnym uosobieniem dobroci i nade wszystko kochała zwierzęta. Odruch serca zwrócił jej uwagę w kierunku osamotnionej Morgan i choć nie zawsze ją rozumiała, lojalnie trwała przy jej boku. Widzicie, zaplecze Morgan było naprawdę trudne do udźwignięcia przez jedną małą dziewczynkę. Matka pracowała całymi dniami, a w domu pozostawał ojciec, który zmagał się z własnymi demonami wynikającymi z nieleczonej przez lata schizofrenii, którą przekazał w genach jedynej córce. Zagadką pozostaje dlaczego pierwsze widoczne objawy choroby u Morgan zostały zignorowane przez oboje rodziców. Być może jej dziwaczne wyznania zostały zrzucone na karb sennych koszmarów lub zbyt wybujałej wyobraźni, tak czy inaczej, zafascynowana creepypastami Anissa trafiła wkrótce na podatny grunt w postaci nowej koleżanki. Zmagając się prawdopodobnie z młodzieńczą depresją zaraziła Morgan fascynacją krótkimi opowiadaniami grozy, a ich ulubieńcem miał się stać demoniczny zabójca dzieci jakim jest Slenderman. Nowe koleżanki wzajemnie się nakręcały, a ich obsesja stawała się coraz bardziej namacalna. Uwierzyły, że mogą zostać posłanniczkami wymyślonej postaci, ale wcześniej muszą złożyć ofiarę, najlepiej z kogoś, kto był przez jedną z nich kochany. Morderczy plan kiełkował w ich rozgorączkowanych głowach już od grudnia 2013 roku.

Uciekinierki po paru godzinach zostały schwytane i zawiezione prosto na policyjny posterunek. Musicie wiedzieć, że stan Wisconsin pod względem niektórych przepisów prawnych stanowi wyjątek. Tutaj osoby niepełnoletnie mogą zostać przesłuchane przez funkcjonariuszy bez obecności adwokata czy nawet opiekuna. I tak też się stało w przypadku Morgan oraz Anissy, o czym ich rodzice dowiedzieli się już po fakcie. Obie dziewczynki złożyły zeznania po usłyszeniu swoich praw, lecz nie dało się przy tym nie zauważyć rażącego kontrastu w ich zachowaniu, co nie umknęło rozmawiającym z nimi policjantom. Potem wszystko potoczyło się bardzo szybko. Anissa razem z Morgan zostały przetransportowane do więzienia w hrabstwie Washington, a już 2 czerwca dowiedziały się, że będą sądzone jako osoby dorosłe. Groziło im odpowiednio czterdzieści pięć i sześćdziesiąt lat zamknięcia czyli możliwie wysoki wymiar kary. Rodzina Morgan zatrudniła skutecznego prawnika, Anissie musieli zaś wystarczyć obrońcy z urzędu. Proces przeciągał się w czasie, szczególnie że podniesiono kwestię domniemanej zdolności prawnej jednej z oskarżonych czyli innymi słowy tego, czy może ona aktywnie uczestniczyć w swojej obronie, działając na własną korzyść w trakcie rozprawy na sali sądowej. Przy okazji powracała wciąż kwestia zaburzeń psychicznych, a co za tym idzie możliwej niepoczytalności w momencie zarzucanego czynu zakwalifikowanego jako usiłowania morderstwa pierwszego stopnia. Surowe prawo stanowe było dla nich nieubłagane, procedury wadliwego systemu zgoła bezduszne, a przecież dla Morgan upływający czas odgrywał kluczową rolę jeśli chodzi o możliwość farmakologicznego wyciszenia choroby oraz jakiekolwiek możliwości terapeutyczne.

Reportaż true crime „Slenderman. Internetowy demon, choroba psychiczna i zbrodnia dwunastolatek” powstał wskutek siedmioletniej, żmudnej pracy jaką wykonała amerykańska dziennikarka Kathleen Hale, która dorastała nieopodal miejsca zbrodni. Książka w pewnym stopniu stanowi rozszerzenie dwóch wcześniejszych artykułów powstałych w obrębie trzech lat. Dla autorki jest więc to doskonała okazja powrotu do znanej sprawy; poszerzenia wiedzy zdobytej z dostępnych materiałów źródłowych czy wreszcie przeprowadzenia nielicznych rozmów z osobami zainteresowanymi. Można powiedzieć, że Kathleen zaczyna subtelnie, wprowadzając nas w historię miłosną rodziców Morgan, zanim zrzuci na nas prawdziwą bombę o wydarzeniach, które zaszły pod koniec maja 2014 roku. Podczas lektury nie uświadczymy niepotrzebnych dłużyzn. Każde postawione zdanie ma swoje należne miejsce w przedstawianych faktach. To niewątpliwie historia o obłędzie. Dzielonym obłędzie i współzależności. Ale też opowieść o wadliwości systemu, który z jednej strony zdaje się nadmiernie chronić młodocianych przestępców seksualnych, by z drugiej strony nie dostrzegać, że po stronie sądzonych ma przed sobą dzieci. Dzieci szczególnie podatne na wpływy oraz wybujałą wyobraźnie. Dzieci dorastające w epoce Internetu. Dzieci pokrzywdzone na swój unikatowy sposób. Ale też dzieci, które mają wystarczająco dużo lat, by móc zrozumieć, czym jest przestępstwo oraz to, że śmierć jest zjawiskiem ostatecznym, od którego nie ma odwrotu. Życie to nie gra. A tym bardziej creepypasta. Amerykański system się nie rozumieć wartości opieki zdrowia psychicznego, a tym samym skazuje osoby napiętnowane wcześniej przez znamiona choroby oraz liczne zaburzenia na swoiste wykluczenie. Tym dotkliwsze, że jest to skazanie na alienację w zamknięciu z dala od bliskich, w niesprzyjającym rozwojowi ani bezpieczeństwu środowisku. Cierpienie w samotności. Narastający żal. Bez szansy na pełną rekonwalescencję. Bez nadziei na resocjalizację i poprawny rozwój. W pewnym sensie Morgan i Anissa również stały się ofiarami, choć nic, absolutnie nic, nie usprawiedliwia popełnionego przez nie czynu. Nie ma co ukrywać, że „Slenderman…” to również świadectwo zaniedbań oraz przegapionych sygnałów ostrzegawczych. Bo tej tragedii być może dałoby się zapobiec, gdyby uwaga dorosłych skierowana była w odpowiednim kierunku. Tak się jednak nie stało. Wygrało wyparcie. A może nawet… obojętność?