Zbigniew Gluza - sylwetka autora

Zbigniew Gluza urodził się 7 kwietnia 1955 roku w Warszawie. Jest absolwentem Politechniki Warszawskiej, gdzie ukończył Wydział Elektrotechniki w 1979 roku. W latach 1980-1985 pracował w redakcji miesięcznika "Informatyka", a w 1984 roku był współtwórcą dodatku "Mikroklan". Od września 1980 roku był związany z "Solidarnością". W latach 1982-1989 był jednym ze współzałożycieli, redaktorem naczelnym i autorem podziemnego pisma "Karta".

4 marca 1985 roku został aresztowany i osadzony w Areszcie Śledczym Warszawa-Mokotów. Wyrokiem Sądu Rejonowego m.st. Warszawy z 18 września 1985 roku, został skazany na 6,5 miesiąca więzienia, ale zwolniono go po uwzględnieniu czasu spędzonego w areszcie. Po wyjściu na wolność został zwolniony z pracy. W latach 1986-1989 pracował w wydawnictwie Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Od listopada 1987 roku był jednym z inicjatorów i kierownikiem Archiwum Wschodniego oraz od 1988 roku autorem programu „Indeks Represjonowanych”.

W 1990 roku współzałożył Fundację Karta, która od 1991 roku funkcjonuje jako Ośrodek Karta, a od tego samego roku jest redaktorem naczelnym historycznego kwartalnika „Karta”. W 1992 roku współtworzył międzynarodowy program badawczy „Wspólne Miejsce – Europa Wschodnia”. Od 2005 roku jest współzałożycielem i przewodniczącym Rady Programowej Domu Spotkań z Historią w Warszawie, a od 2007 roku członkiem Rady Programowo-Historycznej Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku.

Jest autorem monografii Teatru Ósmego Dnia pt. „Ósmy dzień” (wydanej przez Krąg w 1982 roku) oraz autobiograficznych zapisków „Epizod – dziennik zamknięcia” (Przedświt, 1988). Współredagował opracowania dokumentujące wydarzenia stanu wojennego i represje w latach 80.: „W stanie” (1984) i „Polityczni” (1988). Był także współinicjatorem projektu „Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956-1989” (2000-2006) oraz „Słownika dysydentów” (2007). Opracował i współtworzył koncepcje wystaw takie jak: „Bramy wolności. Od 'Solidarności' do zjednoczenia Niemiec” (Berlin, 1999), „Koniec Jałty” (1999-2004), „Oblicza totalitaryzmu” (eksponowana w DSH od 2005) oraz „Sztafeta do wolności 1976-1989” (2009).

W uznaniu jego zasług, otrzymał nagrodę Polcul Foundation w 1986 roku, Medal św. Jerzego przyznany przez „Tygodnik Powszechny” w 2001 roku oraz Nagrodę „Rzeczpospolitej” im. Jerzego Giedroycia wraz z zespołem "Karty" w 2002 roku. W okresie od 29 marca 1985 roku do 23 listopada 1989 roku był obserwowany przez Wydział II Departamentu III MSW w ramach sprawy o kryptonimie Sigma.