Tymon Terlecki - sylwetka autora

Tymon Terlecki, uznawany za nestora polskiej literatury emigracyjnej, był wybitnym krytykiem literackim i teatralnym, utalentowanym eseistą, a także cenionym organizatorem życia naukowego i literackiego w Wielkiej Brytanii oraz Stanach Zjednoczonych. Jego żoną była Antonina Terlecka, znana również jako Tola Korian. Swą edukację na poziomie średnim zdobył we Lwowie, po czym rozpoczął studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza, gdzie pod mentorem prof. Juliusza Kleinera obronił doktorat w 1932 roku. Uzupełniał swe wykształcenie w Paryżu, będąc stypendystą rządu francuskiego. Po powrocie do Polski został zaproszony przez Leona Schillera do wykładania historii i teorii teatru w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie.

Wybuch II wojny światowej skłonił Terleckiego do wstąpienia do Armii Polskiej we Francji. Inicjował wydawanie tygodnika „Polska Walcząca”, który redagował w Paryżu, a później w Londynie. Współtworzył także „Straty Kultury Polskiej 1939–1944”, publikację wydaną w 1945 roku w Glasgow pod redakcją Jadwigi Harasowskiej. Po wojnie pozostał na emigracji, przeprowadzając się do Londynu, gdzie współpracował z paryską Kulturą. W roku 1953 nagrodzony został Nagrodą Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie. Przewodniczył temu Związkowi w latach 1955–1957 oraz w 1965. Był również współpracownikiem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

Od 1964 roku zamieszkał w Stanach Zjednoczonych, gdzie wykładał teorię literatury i teatru na Uniwersytecie w Chicago. Na rok akademicki 1972/73 przeniesiono go na University of Illinois at Chicago. Dokonał także przekładu dzieła „Ciemność w południe” Arthura Koestlera. Terlecki, jako aktywny członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, pełnił funkcję jego prezesa w latach 1980–81. Był redaktorem monumentalnej pracy "Literatura polska na obczyźnie w latach 1940–1960", wydanej w 1963 roku.

Podpisał List 59, w którym polscy pisarze na emigracji wyrażali poparcie dla protestu przeciwko zmianom w Konstytucji PRL. W PRL informacje o Terleckim były objęte cenzurą, jego nazwisko figurowało na liście osób z zakazem publikacji. Tomasz Strzyżewski odnotował te zalecenia w swojej książce o peerelowskiej cenzurze, przytaczając fragment z notki Głównego Urzędu Kontroli Prasy z 1975 roku, który wskazywał na konieczność bezwarunkowego eliminowania wzmianki o takich osobach z publikacji.

Dnia 10 marca 1978 roku Tymon Terlecki wraz z żoną Antoniną został odznaczony przez Prezydenta RP na uchodźstwie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1991 roku uzyskał Nagrodę im. Księdza Idziego Radziszewskiego za rok 1990, przyznaną przez Towarzystwo Naukowe KUL.