Rabindranath Tagore - sylwetka autora

Rabindranath Tagore, indyjski poeta, pisarz, filozof, kompozytor, malarz i pedagog, zdobył Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 1913 roku, będąc pierwszym laureatem z Indii i Azji. Urodził się w zamożnej rodzinie i był najmłodszym z trzynaściorga rodzeństwa. W wieku 14 lat zrezygnował ze szkoły, by uczyć się w domu z pomocą prywatnych nauczycieli. Kiedy miał 17 lat, po raz pierwszy odwiedził Anglię, a później często podróżował.

9 grudnia 1883 roku ożenił się z Mrinalini Devi, córką swojego pracownika, która miała wówczas 9 lat. Dbał o jej edukację, zapewniając odpowiednie warunki do nauki. Para miała kilkoro dzieci: Madhurilata (zwana Belą) urodziła się 25 października 1886 roku, Rathindranath w 1888, Renuka w 1891, Mira trzy lata później oraz Shamindranath w 1896 roku. Niestety, Mrinalini zmarła 23 listopada 1902 roku, a w następnych latach również troje z ich dzieci.

Tagore zadebiutował jako pisarz w wieku 16 lat opowiadaniem "Żebraczka" [Bhikharini], opublikowanym w czasopiśmie "Bharati". W 1901 roku, wspólnie z innymi nauczycielami, założył eksperymentalną szkołę w Santiniketan, łączącą metody indyjskie i europejskie w nauczaniu. Jego żona przeznaczyła na jej stworzenie dużą część swojej ślubnej biżuterii. W 1921 roku szkoła przekształciła się w Visva Bharati University.

W 1912 roku Tagore opublikował zbiór "Pieśni ofiarne" (Gitanjali), który przyniósł mu Nagrodę Nobla. Począwszy od tego czasu, tłumaczył swoje dzieła na angielski, czasem powierzając to zadanie krewnym. Na język polski jego utwory tłumaczyli m.in. Staff, Kasprowicz czy Birkenmajer. Był zagorzałym pacyfistą i przeciwnikiem przemocy, dystansując się od polityki. W 1915 roku, mimo przyznania mu brytyjskiego tytułu szlacheckiego, odrzucił go cztery lata później.

Tagore koncentrował się na filozofii wychowania, podkreślając idee prawdy i piękna, a nie strukturyzowanego systemu edukacyjnego. Przez 40 lat realizował swój ideał wychowawczy. Jego pieśń "Jana Gana Mana" stała się oficjalnym hymnem Indii w 1950 roku, a "Amar Shonar Bangla" hymnem Bangladeszu. Jako autor opublikował ponad 50 tomów poezji, napisał ponad 100 opowiadań, 12 powieści i liczne sztuki sceniczne, które sam reżyserował i w których występował.