Maksym Gorki - sylwetka autora

Rosyjski pisarz, który wcześnie stracił rodziców i wychowywał się pod opieką babci, stał się kluczową postacią rosyjskiego modernizmu zwanego srebrnym wiekiem. Chociaż przed rewolucją październikową miał przyjacielskie stosunki z Leninem, niechętnie przyjął bolszewickie zmiany, publikując materiały krytyczne wobec nowej władzy i podejmując próby ratowania aresztowanych literatów. W 1920 roku jego żona, Maria Fiodorowna Andrejewa, znana aktorka, objęła stanowisko komisarza politycznego ds. teatru i ministra sztuki. Nie zgadzając się z reżimem i cierpiąc na gruźlicę, na polecenie Lenina wyemigrował 6 października 1921 roku w celu leczenia za granicą.

W latach 1921-1924 zamieszkał w Niemczech, przebywając w Berlinie, Bad Saarow i Heringsdorfie, gdzie leczył się na gruźlicę, a następnie przeniósł się do Włoch, do Sorrento, gdzie żył do 1927 roku. W międzyczasie jego twórczość została uznana przez władze ZSRR za wzorzec socrealizmu, co skłoniło je do zabiegów o jego powrót do kraju. Po powrocie do ZSRR został mianowany przewodniczącym Związku Pisarzy ZSRR i aktywnie uczestniczył w wydarzeniach kulturalnych i propagandowych, redagując między innymi kontrowersyjny zbiór esejów o budowie Kanału Białomorsko-Bałtyckiego.

Obdarzony licznymi przywilejami, stał się symbolem w ZSRR, a jego imieniem nazywano miasta, samoloty i fabryki. Jego wpływ przyczynił się do kreowania propagandowego wizerunku ZSRR na Zachodzie. Zmarł w tajemniczych okolicznościach, a za jego otrucie obarczono winą wielu oskarżonych w późniejszych procesach politycznych lat 30. Według najczęściej przywoływanej wersji wydarzeń, śmierć została spowodowana przez agentów NKWD na rozkaz Stalina, co często łączy się z początkiem stalinowskich czystek.