Ilja Erenburg - sylwetka autora

Izaak Babel był rosyjskim pisarzem żydowskiego pochodzenia, który zyskał reputację jako wybitny publicysta i poeta. Wywodził się z zasymilowanej rodziny kupieckiej i w młodości zacieśnił przyjaźń z Nikołajem Bucharinem, co w wieku 14 lat skłoniło go do zaangażowania się w działalność partii komunistycznej. Po jego aresztowaniu w 1908 roku, spędził osiem miesięcy w więzieniu, po czym przeniósł się do Francji, gdzie rozpoczął publikację swoich pierwszych tomików poezji.

Początkowo sceptycznie odnosił się do rewolucji październikowej, ale w 1923 roku nawiązał współpracę z gazetą „Izwiestija”, dla której relacjonował wydarzenia z Zachodu. Okres jego działalności jako korespondenta przypadł na lata znaczących konfliktów - od hiszpańskiej wojny domowej w latach 1936-1939 po II wojnę światową, gdzie donosił o walkach z III Rzeszą. Na zachodzie zyskał uznanie jako pisarz, często wspierając sowiecką propagandę i pomijając zbrodnie stalinowskiego reżimu. Dwukrotnie nagrodzono go Nagrodą Stalinowską – za „Upadek Paryża” w 1942 roku oraz za „Burzę” w 1948 roku.

Babel zyskał rozgłos dzięki swoim powieściom, które w formie pamphletów portretowały absurdy współczesnego społeczeństwa zmagającego się z uniformizacją. Wśród tych dzieł znajdują się „Niezwykłe przygody Julia Jurenity i jego uczniów” (1922), „Miłość Joanny Ney” (1924), „Rwacz” (1925), „Burzliwe życie Lejzorka Rojtszwańca” (1928) i socrealistyczny „Dzień wtóry” (1934). Po powrocie z Francji opublikował wspomniany już „Upadek Paryża”. Jego późniejsza powieść „Odwilż” (1954-1956) stała się symbolem okresu przemian w ZSRR i PRL.

Pod koniec życia Babel napisał sześciotomową autobiografię „Ludzie, lata, życie”, jednak nie udało mu się ukończyć zaplanowanego siódmego tomu. W Niemczech krytykowano go za nawoływanie do odwetu na cywilach w Prusach Wschodnich w 1945 roku. W Polsce jego twórczość była regularnie wydawana i cieszyła się popularnością od pierwszej edycji „Niezwykłych przygód Julia Jurenity...” w 1924 roku, która to była opatrzona wstępem Juliusza Kadena-Bandrowskiego. Co więcej, jego prace w pełni przetłumaczono na język polski.

W 1950 roku Babel był jednym z sygnatariuszy apelu sztokholmskiego, a później, 22 listopada tego samego roku, podczas II Kongresu Obrońców Pokoju w Warszawie, wybrano go do Światowej Rady Pokoju.